LA PANTHÈRE DES NEIGES

We are not alone

– INSPIRATIE –

– Klik op de afbeelding voor de bijbehorende muziekvideo bij deze film (3.32) –

LA PANTHÈRE DES NEIGES

We are not alone

Sommige mensen zijn een voorbeeld voor ons omdat ze dingen laten zien die we zelf niet zien. En dat is precies wat fotograaf Vincent Munier met zijn fotografie doet: op Antarctica en Ellesmere Island, in het Bale-gebergte en in deze prachtige documentaire waarin hij in Tibet op zoek gaat naar de sneeuwpanter. Vincent Munier laat de Franse schrijver Sylvain Tesson – ook zo’n mooie avonturier en geroemd om zijn reisverslagen – zijn meditatieve manier van werken zien om hem vervolgens langzaam zijn wereld in te laten stappen. Hij raakt op een diepe wijze verwonderd. Het is een wereld die hij en ook wij niet kennen. Dit is geen natuurdocumentaire, maar een poëtische wereld die zich kenmerkt door stilte, eenvoud, diversiteit, schoonheid en waar het niet communiceerbare volgens Tesson misschien toch op die prachtige beelden van Munier in de blik van de dieren wordt gecommuniceerd. Als je naar de foto’s kijkt dan lijk je – doordat ze zo aandachtig in de camera kijken – het contact met die jak, antilope, wolf of beer te voelen. Die blik opent een wereld die altijd aan ons voorbij is gegaan. Het raakt en ontroert. En het wordt allemaal naar een nog hoger niveau getild door de muziek van Warren Ellis en Nick Cave waarin de melodie en het gezang samenvallen met het geluid van de natuur, de beelden en de voice-over van de schrijver.

“Een dier ontmoeten geeft energie. Het oog vangt een glinstering op. Het dier is een sleutel. Het opent een deur naar de andere kant.”

BUITENBEENTJES

Munier en Tesson zijn beiden buitenbeentjes. Munier – opgegroeid in de Franse Vogezen – maakte op zijn twaalfde met een geleende camera van zijn vader zijn eerste natuurfoto. Uren wachtte hij in zijn schuilplaats totdat vanuit het niets daar ineens die ree tevoorschijn kwam. Het kantelde zijn leven. Er ontstond een drang om die verborgen wereld te ontdekken en vast te leggen. Vanuit de Franse Vogezen volgde hij de dieren naar het verre noorden om daar een drang naar andere noordelijke plekken te voelen. En zo werd die verborgen wereld steeds groter en bewuster. Het maakte van hem een wereldberoemde fotograaf.

“Ik heb Kamtsjatka en het Verre Noorden met nomaden die nog in harmonie met de natuur leven nodig. Harmonie, dat is het woord. Dat is het woord dat we zijn kwijtgeraakt.”

VOORKEUR VOOR VERLATEN, UITGESTREKT EN KOU

Munier heeft een voorkeur voor uitgestrekte, verlaten, koude en daarmee vaak zeer noordelijke,  zuidelijke of hoge gebieden. Het zijn gebieden waar de mens niet of nauwelijks aanwezig is. En als ze wel aanwezig is, zijn het veelal nomaden die nog in harmonie met de natuur leven. Hij fotografeerde in Fins Lapland, Hokkaido in Japan, het Bale-gebergte in Ethiopië, op het schiereiland Kamtsjatka in Oost Rusland, in Antarctica en op het noordelijkste puntje van Canada.

ESTHETIEK

Zijn beelden hebben een hoge esthetische waarde en worden gekenmerkt door weinig kleur, veel beweging en het uitgestrekte landschap dat hij vaak in zijn composities verwerkt. Een onscherpe voorgrond met daarboven de blik van een wolf, jak, uil of sneeuwpanter. Of hij gebruikt de nevel – die langzaam bezit neemt van de natuur – om een mysterieuze sfeer te creëren. Het geeft een minimalistisch beeld waarin we alleen dingen die noodzakelijk zijn zien. Dier en landschap zijn perfect met elkaar in verhouding. Zonder opsmuk. De essentie van het dier en de natuur. Het voelt als beeldende kunst.

– Tekst ‘La Panthère des Neiges’ gaat onder de afbeeldingen verder –

– Vind meer over stilte, natuur en natuur –

SCHRIJVER EN AVONTURIER

Tesson is de andere hoofdrolspeler van de documentaire. De klassieke avonturier in de traditie van Bruce Chatwin en Paul Theroux die het ongebaande pad zoekt en vervolgens daarover schrijft. Op het curriculum van Tesson staat ondermeer een motorfietstocht dwars over IJsland, een 25.000 kilometer lange fietstocht door Afrika, Amerika, Azië en Oost-Europa en een overschrijding van het Himalaya gebergte van Bhutan, via Tibet naar Tadzjikistan. Van zijn soloverblijf aan Baikalmeer in het natuurreservaat Zapovednik Baikal-Lena is een documentaire gemaakt die je hieronder kunt zien.

ONGELUK EN HET ONGEBAANDE PAD

In 2014 beklom hij beschonken een gevel van een huis in Chamonix om de publicatie van een boek te ‘vieren’. Hij viel, brak zijn ribben en ruggenwervels, liep ook nog eens een schedelbreuk op, lag in coma en raakte aan de rechterkant van zijn gezicht verlamd. Om te herstellen zwierf hij drie maanden lang door Frankrijk. (Wandelen is altijd een goede manier van gezond worden en tot jezelf komen.) Hij beloofde zichzelf alleen maar over onverharde paden te gaan wandelen en kwam zo in het verlaten en rurale gebied van Frankrijk terecht. Hij schreef er het boek ‘De ongebaande paden’ over. Het boek is – naast een beschrijving van zijn herstel en een beschrijving van de Franse natuur – een aanklacht tegen de vooruitgang, overheidsbemoeienis en globalisering. Hij beschrijft de teloorgang van het landschap waar hij doorheen wandelt.

VERBORGEN WERELD

Het mooie van de documentaire is dat Munier Tesson laat zien hoe hij werkt. Urenlang turen ze doodstil door een monoculair of een verrekijker naar de bergkam of de verlaten vlakte. En in zijn manier van werken opent zich een verborgen en nieuwe wereld. Het verwondert, raakt en ontroert. In de op het eerste gezicht kale en dorre wereld bevindt zich een enorme schoonheid. Als je erop let zie je tussen de nevel en de weidse vergezichten pallaskatten, Tibetaanse vossen, beren, antilopen, pony’s, konijnen en vogels, waaronder uilen en valken. Hun gedragingen en blikken spreken tot de verbeelding. Hij komt erachter dat we de hele tijd door een verborgen wereld worden bekeken. 

BEN JE OP ZOEK NAAR EEN VERBORGEN WERELD?

Ga mee op deze reis into the wild!

GEMISTE ONTMOETING

Munier vertelt tijdens de documentaire dat hij op een vorige reis in Tibet de hele dag bezig is om een zeldzame valk te fotograferen. Door zijn schutkleur is hij nauwelijks te spotten. Op een gegeven moment heeft hij de vogel in beeld en maakt de foto. Als hij enkele maanden later thuiskomt en de foto’s op de computer bekijkt, krijgt hij een schok. Op de foto staat inderdaad de valk maar vlak boven de valk – haast niet te zien omdat het hoofd perfect de contouren van de rots volgt – is de sneeuwpanter. Hij observeert Munier met grote aandacht. Ondanks zijn enorme telelens, zijn spottend vermogen en zijn ervaring miste hij het dier en zag niet dat hij werd bekeken.

VERLIES

Hij bewondert Munier, leert van hem en wordt – net als wij – betoverd door wat hij te zien krijgt. Een vos die een haas grijpt, een voorbijtrekkende kudde met een laaghangende zon of al die prachtige kleine en kleurrijke vogels die je van zo dichtbij kunt bekijken. En natuurlijk die ontmoeting met de sneeuwpanter. Hij realiseert wat we hebben verloren. Hij probeert te verwoorden hoe we uit contact zijn geraakt met de omgeving om ons heen.

“Wat mij aan jou fascineert, is de diepgaande kennis die je van alle vormen van leven hebt. En je interesse in hen. Het geeft me een rust als ik je zie. In actie te midden van deze natuurlijke obstakels, elke beweging detecterend, geïnteresseerd in elke vogel, elk spoor controlerend en genietend van elke ontmoeting. Dat alles brengt me terug bij de ongelooflijke onverschilligheid waarmee ik jarenlang door landschappen trok, zonder te beseffen dat ze zo bewoond waren. We zijn zo onverschillig voor de wereld om ons heen.”

BEWUSTZIJN, RUST, HARMONIE EN VERWONDERING

Ik werd na de documentaire me nog bewuster van mijn omgeving. In de ochtend als ik de tocht naar mijn kantoor maak, ben ik me bewuster van de verdwijnende nevel over de velden, kijk met verbazing naar de eekhoorn, specht of roodborstje en geniet van de eerste zonnestralen als ik achter mijn laptop kruip. Ik geniet nog meer van de natuur, blijf wat vaker stilstaan als ik een dier zie of hoor en probeer iets van die verborgen wereld waar te nemen. Het verandert mijn perspectief. Ik word er rustiger en vrediger door. En ook hier ontstaat er elke keer iets van verwondering.

“Ik had geleerd dat geduld een opperste deugd was; de meest elegante en meest verwaarloosde eigenschap. Het helpt je om van de wereld te houden.

PRINCIPES VOOR HET DAGELIJKS LEVEN?

Tesson schreef zijn principes van de twee maanden die hij op de Tibetaanse hoogvlakte doorbracht op. Misschien zitten er een paar tussen voor je dagelijks leven:

1. Eer wat voor ons ligt;
2. Hoop op niets;
3. Geniet van wat er opduikt;
4. Heb vertrouwen in poëzie;
5. Wees tevreden met de wereld;
6. En vecht voor haar bestaan.

LAAT JE INSPIREREN

Laat je inspireren door de onderstaande beelden en video’s. Vooral het document over de arctische ontmoeting met de sneeuwwolven op Ellesmere Island spreekt tot de verbeelding. Het bracht me even terug op de flanken van Mount McKinley en Mount Elbrus waar ook die enorme kou en wind steeds de boventoon voerde en het lastig was om normaal te functioneren. Het maakt voor mij zijn prestatie nog indrukwekkender.

BIJZONDERE ONTMOETING

Munier laat zich 300 km ten noorden van het noordelijkste Inuit-dorpje met een klein vliegtuigje afzetten om naar de sneeuwwolven op zoek te gaan. Ze zijn al 25 jaar niet meer gefotografeerd. Met langlaufski’s en een slee – met daarop zijn tent, apparatuur en slaap- en kookbenodigdheden – beweegt hij over de poolvlakte. Na enkele dagen ziet hij ineens die gele vlokjes aan de horizon verschijnen. De ontmoeting met de wolven is van grote schoonheid.

EEN TWEEDE ONTMOETING

Als de nieuwsgierige wolven na enige tijd vertrekken en zich op enkele kilometers bevinden, gaat Munier als een gewond dier mank lopen. Als ze terugkomen is er weer die ontmoeting met die zeldzame wolven. Naast de wolven wordt die koude en kale vlakte door nog meer dieren bewoont. Ook die worden aan het beeld toevertrouwd.

WIL JE MEER ZOALS DIT?

Meld je aan en ontvang de nieuwste inspiratie!

SELECTIE FOTO’S ‘LA PANTHÈRE DES NEIGES’

SELECTIE FOTO’S ‘ARCTIQUE’

FILMS, DOCUMENTAIRES EN VIDEO’S VAN MUNIER, TESSON EN AMIGUET

la panthere des neiges - vincent munier
la panthere des neiges - vincent munier
Arctique - sneeuwwolven - wolven
la vallée des loups
Baikal meer
123

DE MAKERS

Achtergrond

VINCENT MUNIER

Vincent Munier is een Franse natuurfotograaf. Hij fotografeert het liefst in de afgelegen en koude natuur. In 2007 werd Munier lid van de International League of Conservation Photographers, een vereniging van professionele natuurfotografen die door middel van hun werk strijden voor natuurbehoud. Voor maximale artistieke vrijheid heeft hij zijn eigen uitgeverij Kobalann opgericht. Zijn boeken en foto’s kun je op zijn website bestellen.

Lees meer ❯

SYLVAIN TESSON

Sylvain Tesson is een avonturier en daarover schrijft hij. De avonturen zijn vaak gelinkt aan onherbergzame natuur en oude historische en heroïsche verhalen. Hij heeft talloze boeken, artikelen, televise optredens en twee films op zijn naam staan. Vijf van zijn boeken waaronder ‘Ongebaande paden’ en ‘La Panthère des Neiges’ zijn in het Nederlands vertaald. In 2014 had hij een zwaar ongeluk waardoor een gedeelte van zijn gezicht is verlamd.

Lees meer ❯

la panthere des neiges - vincent munier - Marie Amiguet

MARIE AMIGUET

Marie Amiguet is een avonturierster en Franse documentairemaakster die gespecialiseerd is in dierenreportages. Ze is opgeleid aan Institut Francophone de Formation au Cinéma Animalier de Ménigoute (IFFCAM) en ze vergezelde Jean-Michel Bertrand vier jaar lang als directeur fotografie en vervolgens als cameraman door Haute Alpes. Ze maakte enkele films waaronder La Vallée des Loups.

Lees meer ❯ 

la panthere des neiges - vincent munier - nick cave - warren ellis

WARREN ELLIS EN NICK CAVE

Warren Ellis en Nicholas Edward Cave zijn een iconisch muzikantenduo. Waar Ellis de muzikant en componist is, voegt Cave daar de zanger, dichter, tekstschrijver, auteur, scenarioschrijver en acteur aan toe. Ze werken sinds 2005 op talloze (film)projecten samen. Hun samenwerking is ook vastgelegd in twee documentaires: One More Time with Feeling en This Much I Know to Be True.

Lees meer Warren Elles ❯  |  Lees meer Nick Cave ❯

WIL JE MEER ZOALS DIT?

Meld je aan en ontvang de nieuwste inspiratie!

MELD ME AAN

Inspiratie en op de hoogte blijven?

KoopenBakker volgen?

Schrijf je in:

INSCHRIJVEN

Je vindt ons hier: