Hij heeft net de aandelen van zijn bedrijf verkocht. Hij verlangt naar innerlijke rust, en betekenis. “Ik wil ontdekken wat mijn pad is vanuit mijn ‘echte’ zelf”, schrijft hij mij. Hij heeft de afgelopen decennia met een enorme geldingsdrang een bloeiend bedrijf neergezet en daar meesterschap in ontwikkeld. Hij heeft daarin ook deels zichzelf verloren. Het geeft hem geen voldoening meer. De verkoop van de aandelen zorgt voor grote onrust. Hij wil dit niet meer, maar wat nu? Het gevaar is dat hij hetzelfde pad van ondernemen, hard werken en zichzelf verliezen gaat lopen. En dat is nu net wat hij juist niet wil. Hij wil meer vanuit flow iets in de wereld zetten. We besluiten samen vijf dagen in de natuur te gaan wandelen om dit te onderzoeken.

“Ik weet niet meer wie ik ben”, zegt hij op de ochtend van de vierde dag bij het ontbijt. “Mijn ego is compleet in de war, alles waar ik houvast aan heb, lijkt te zijn weggevallen.”

Ik glimlach en zeg: “Mooi, we zijn goed op weg!”

“Dat is te makkelijk”, zeg ik. “Jij hebt nu verantwoordelijkheid voor je eigen leven en verlangen te nemen.”

LEIDERSCHAPSREIS

Uit de waan van de dag

We hebben drie dagen in de natuur gewandeld en zijn van B & B naar hotel, naar B & B getrokken. Onderweg zijn we tijdens de gesprekken, visualisaties, oefeningen en rituelen zijn geschiedenis ingedoken. Waarom doet hij de dingen zoals hij doet? Welke voordelen zitten daaraan? En welke belemmeringen brengt dat met zich mee en in welke situaties komt hij dan steeds terecht? En wat levert nu zo’n grote onrust op?

Hij is gaan inzien hoe zijn gedrag in het hier en nu zijn ervaringen – vanuit de eerste jaren van zijn leven – een enorme rol spelen. Hoe hij in een groef zit, waar hij nu probeert uit te stappen. En dat juist dat uitstappen die onrust oplevert. Alle patronen zijn erop gericht om hem weer in die groef te krijgen. Terug naar de zekerheid en het bekende.

Het leiderschapstraject laat hem zien dat veel van zijn patronen gericht zijn op het voldoen aan verwachtingen van anderen. Daarnaast zorgt hij meer voor de ander, zijn omgeving dan voor zichzelf. We hebben zijn gedrag blootgelegd. Hij is in de war. Wie is hij dan als hij deze patronen niet meer volgt? Wat wil hij? En hoe doe je dat?

En daar is precies waar je moet zijn. Want in het niet-weten ontstaat er ruimte om nieuw gedrag te leren en betekenis te vinden.

ZIJN GESCHIEDENIS

Een beschermende opvoeding

Hij heeft een liefdevolle en zeer beschermende opvoeding genoten. Hij had weinig contact met andere kinderen en zijn moeder zat boven op hem. Ze had strakke regels: “We doen zoals het ‘hoort.’ ”. Naast de geborgenheid werkten de liefde en de regels ook verstikkend.

Ze hadden het niet breed en zijn vader werkte keihard voor een goed bestaan. Hij kon goed leren, maar moest een ‘echt’ vak leren en probeerde later door studie en hardwerken die achterstand in te halen. Hij was veel van huis weg waardoor hij weinig tijd met zijn gezin en zijn zoon doorbracht.

Die beschermende opvoeding, het onderdrukken van zijn eigen behoefte, het voldoen aan de regels, de focus op zijn moeder en de beperkte tijd met zijn vader, hadden grote gevolgen toen hij naar school ging. Hij was een buitenbeentje, niet ‘streetwise’ en was al snel het mikpunt van pesters. Eerst op de lagere school en later op de middelbare school. Een lief en vrolijk jongetje keerde in zichzelf.

Hij vluchtte en focuste zich op het leren, ging studeren, ervaarde meer vrijheid en had daarnaast al snel een eigen onderneming. Hij deed er alles aan om zijn ouders en de pesters te laten zien waartoe hij in staat was. Werkweken van meer dan 80 uur waren eerder regel dan uitzondering maar zorgde wel dat de onderneming succesvol groeide. En daar is nu een einde aangekomen.

ZIJN PAD NA DE LEIDERSCHAPSREIS

Bijna een half jaar na de reis vroeg ik aan deze fijne kerel welk effect de reis op hem had. Dit zijn de woorden die hij mij gaf.

LEIDERSCHAPSREIS ALS KATALYSATOR

Het vinden van een nieuw pad

‘Er gebeurt nog genoeg in mij. Door onze reis heb ik veel geleerd over mijn familiesysteem en alle patronen en conditionering die ik in mijn opvoeding heb meegekregen. Ik ben gaan inzien hoe ik mijn gedrag en mijn identiteit in relatie met mijn ouders heb ontwikkeld. Ik zie mijn aanpassing. Ik weet wat ik daarvan wil bewaren en wat ik los wil laten.’

‘Onze reis en de maanden daarna waren een emotionele rollercoaster voor mij. Ik ben bewust door een diep dal gegaan met het vertrouwen dat dit mij uiteindelijk een lichter leven brengt. Met levensvreugde, zingeving, energie en verbinding met mezelf en anderen.’

‘Veel oude pijn kwam tijdens en door onze reis naar boven. Ik vond de moed om het die echt aan te kijken en daarmee was er de eerste heling. Ik besef dat ik tot dusver in mijn leven grotendeels het verlangen van mijn ouders heb gevolgd en daarnaar heb geleefd. En dat het nu tijd is om mijn eigen weg te gaan lopen.’

‘Nu maanden later ben ik bewuster als ik weer in oude patronen schiet en oefen ik om op een authentieke manier te reageren. Op een manier hoe ik in het leven wil staan. Vanuit mijn eigen kracht. Ik zet me nu in voor een mooiere toekomst en maatschappij. Op mijn manier ‘hemel op aarde’ te brengen.’

‘Dit gaat met vallen en opstaan en ik probeer dat er helemaal te laten zijn. Ik merk dat ik blijf leren en groeien. Regelmatig komen er nog heftige pijnen in mij naar boven. Ik probeer dit niet meer weg te stoppen of te verdoven. Hoe moeilijk dat soms ook is.’

‘Mede door onze reis ben ik grote veranderingen aan het aanbrengen in mijn leven: nieuw werk met maatschappelijke betekenis, met mijn gezin verhuizen naar de andere kant van het land – meer rust, ruimte, groen, minder gejaagdheid en meer ontspanning en verbinding. Daarnaast ben ik met moed, durf en vertrouwen uit de ‘spirituele kast’ aan het komen. Spannend allemaal en ik ben benieuwd wat dit allemaal nog meer in mij teweegbrengt.’

‘De leiderschapsreis en jouw mooie persoonlijke begeleiding voelt als een katalysator om echt helemaal mezelf te worden en de spreekwoordelijke ui steeds verder af te pellen. Echt een verrijking voor mijn verdere leven! Terug naar verwondering, innerlijke (veer)kracht, diepe rust en van daaruit mijn dromen verwezenlijken.’

‘Ik kijk erg uit naar wat deze reis allemaal gaat brengen en hoe ik de komende tijd kan blijven groeien. Steeds buiten mijn comfortzone treden en comfortabel worden met oncomfortabel voelen. De reis van het hoofd naar het hart. Een grote oefening in levenskunst.’

HET REIS- EN COACHINGSVERSLAG

AFSCHEID

Na het ontbijt, als we met een opkomende zon door het herfstlandschap lopen, kies ik een mooie plek waar hij op rituele wijze van alle verwachtingen afscheid kan nemen. Op het moment dat we het ritueel in gang zetten, spreekt de natuur. Honderden ganzen vliegen vlak boven ons hoofd en maken een oorverdovend lawaai. Het lijkt alsof ze hem aanmoedigen en getuige willen zijn van dit ritueel. Ik stop even met praten en wacht tot ze voorbij zijn.

“Ik wil je nog iets geven”, zeg ik tegen hem. “Het is iets wat je nodig hebt om jezelf meer te laten zien.”

Even later na het ritueel zeg ik: “Als je niet meer aan de verwachtingen van anderen hoeft te voldoen, ontstaat er een lege ruimte. Welke verantwoordelijkheid ligt er in deze ruimte op jou te wachten?”

Hij is verrast: “Ik dacht dat ik van alle verantwoordelijkheid af was.”, merkt hij op.

“Dat is te makkelijk”, zeg ik. “Jij hebt nu verantwoordelijkheid voor je eigen leven en verlangen te nemen.”

OP ZOEK NAAR VERLANGEN

Die middag geef ik hem een set van vragen die hem wat dichter bij zijn verlangen kunnen brengen. Hij speelt ermee en het wordt langzaam wat lichter bij hem. Hij loopt sneller en verdwijnt uit mijn zicht.

De volgende dag nadert de reis haar einde. Hij heeft bodem en wat meer rust gevonden. Het is nog steeds licht bij hem en hij is niet meer in de war doordat hij meer ruimte voelt. Hij ziet voor welke uitdagingen hij staat. Hij heeft zichzelf doelen gesteld om meer te delen en meer steun te zoeken. Hij hoeft het niet alleen te doen. Dat is hem inmiddels ook duidelijk geworden.

CADEAU

Ik weet vanaf de eerste dag dat ik nog iets aan hem wil geven. In de middag als de zon alweer begint te dalen, komen we bij een verlaten schuur. Ik twijfel, is het verlaten genoeg? Het is een intense oefening waar ik geen pottenkijkers bij wil hebben. We klimmen over het hek en lopen naar de schuur. Het is een goede plek.

“Ik wil je nog iets geven”, zeg ik tegen hem. “Het is iets wat je nodig hebt om jezelf meer te laten zien.”

“Ik zie hem bijna meteen uit zijn lichaam vertrekken en in zijn hoofd schieten. De stuwende kracht die normaliter ontstaat als twee mannen tegenover elkaar staan – zoals twee aardkosten tegen elkaar botsen waardoor bergketens ontstaan – gebeurt hier niet.

Ik vervolg: “Het is mannelijke kracht die je bijvoorbeeld bij rugby en judo ziet. Je ziet in die sporten dat de mannen in de ontmoeting bij elkaar een kracht oproepen. In een scrum of tijdens een grondgevecht halen ze het beste in elkaar naar boven. Bij deze oefening komt diezelfde kracht naar boven. Het bijzondere van deze oefening is alleen dat je hem in contact doet.”

AARZELING

Ik zie zijn ogen heen en weer schieten. Hij is even in zijn eigen wereld waar hij die informatie tot zich neemt. In de afgelopen dagen heb ik die ‘vertrekkende’ beweging vaak gezien. Ik weet dat hij het spannend vindt, maar dat hij dat niet laat zien. Hij heeft geleerd om zichzelf goed te verbergen.

Ik vervolg: “Jij gaat zo meteen met je rug tegen de schuur staan. Je plaatst je handen op mijn borst en ik plaatst mijn handen op jouw borst. Mijn doel is dat ik – met al mijn kracht – jou door de muur probeer te duwen. De muur en jouw gestrekte armen houden me tegen”, stel ik hem gerust. “Ik heb dit vaker gedaan. Als ik duw dan schreeuw ik in jouw gezicht: ‘Hier ben ik.’ In die duwende kracht, blik en schreeuw ontmoeten we elkaar op diepgaande wijze.”

Ik weet dat hij me vertrouwt, maar toch zie ik hem aarzelen. “Wil je deze oefening doen?” vraag ik hem.

“Ja”, antwoordt hij voorzichtig.

Hij gaat tegen de muur staan en hij kijkt rustig voor zich uit. Ik merk dat ik gespannen ben. Ik voel een onbestemd gevoel in mijn buik. Ik moet mezelf altijd voor deze oefening ‘ophalen’. Het is alsof je je klaarmaakt voor een ‘haka’. Ik sluit mijn ogen en maak contact met die kracht in mij. Mijn gedachten gaan uit naar de belangrijke mannen in mijn leven. Ik zie mijn vader achter me staan, daarachter staan mijn ooms en verderop staan mijn twee opa’s rustig toe te kijken.

– Tekst ‘Afdalen naar de aarde’ gaat onder de afbeeldingen verder –

– Klik op onderstaande afbeeldingen en vind meer inspiratie –

ONGEMAK, SPANNING EN DE VLUCHTWEG

“Ik heb dit vaker gedaan, maar ik merk dat ik zenuwachtig ben en ik weet niet waarom”, zeg ik tegen hem.

De spanning bouwt zich op. Na enkele minuten loop ik naar hem toe en we nemen de positie van de oefening in. Ik laat de opgebouwde spanning in mijn lichaam los en begin met alle kracht die ik heb tegen hem aan te duwen en ik schreeuw keihard in zijn gezicht: “HIER BEN IK!”

Ik zie hem bijna meteen uit zijn lichaam vertrekken en in zijn hoofd schieten. De stuwende kracht die normaliter ontstaat als twee mannen tegenover elkaar staan – zoals twee aardkosten tegen elkaar botsen waardoor bergketens ontstaan – gebeurt hier niet. Mijn kracht glijdt over hem heen, ik raak hem niet en we ontmoeten elkaar niet. Ik zie dat hij aan het observeren is en op zijn gezicht speelt een kleine glimlach. Zijn afweermechanisme – wat hij zo goed kent van het pesten – komt naar boven. Ik merk dat we uit contact gaan. Ik schreeuw: “KIJK ME AAN! HIER BEN IK!”, om hem bij de les te krijgen en het contact weer tot stand te brengen. Maar hij is weg en even later eindigt de oefening.

UIT CONTACT

“Wat gebeurde er?”, vraag ik.

“Ik wist niet dat je die kracht en woede in je had”, zegt hij lachend om te vervolgen. “Ik schiet in mijn hoofd en begin te observeren. Het is mijn bekende strategie als er iets spannends gebeurt.”

“Het is een kracht van afgrenzen, het is een kracht om je verlangen in de wereld te zetten en het is een kracht waarmee je vanuit jouw verborgen wereld in je hoofd weer in je lichaam komt.”

“We gaan daarmee uit contact”, antwoord ik. “Je schiet in een andere wereld waartoe ik geen toegang heb. Je glimlach zorgt ervoor dat je me niet serieus neemt en ik zet nog meer kracht om contact met je te krijgen, maar ik grijp mis.”

Hij knikt. En we zitten even in stilte om deze ervaring tot ons te laten komen.

IETS OM MEE TE NEMEN VOOR LATER

“En nu is het jouw beurt.”, zeg ik tegen hem. Ik zie hem twijfelen. Hij loopt wat heen en weer. En na tijdje als hij blijft twijfelen vervolg ik: “Niets moet, als het niet past dan is dat ook goed.”

Even later: “Het voelt nu niet goed om dit te doen. Ik heb altijd de controle en probeer dit verborgen te houden.”

“Dit is wel een kracht om jezelf in de wereld te manifesteren ongeacht wat anderen over je denken.”

EEN VERSTOPTE BRON DIE KAN VERNIETIGEN

Even later vervolgt hij: “Er is zo’n enorme woede in mij. Ik weet nog dat ik die woede een keer heb laten gaan aan het einde van de lagere school toen ik in blinde woede een van de pesters aanviel. Toen ik langzaam door anderen weer bij zinnen werd gebracht, had ik hem bij zijn keel tegen de muur van de school gezet. Ik ben bang als ik deze oefening doe, ik jou wat aandoe. En dat ik geen controle meer heb over mezelf.”

Ik knik en snap het. Ik snap nu ook waarom ik zo gespannen was. We wilden naar een gebied gaan waar hij nauwelijks of nooit komt en ik aarzelde onbewust om dat gebied te betreden.

“Zie je dan dat degene niet alleen de lading van nu krijgt, maar ook van al die keren uit je verleden. En dat je reactie disproportioneel is?”

“Het is wel belangrijk dat je deze kracht in jezelf leert kanaliseren”, zeg ik. “Het is een kracht van afgrenzen, het is een kracht om je verlangen in de wereld te zetten en het is een kracht waarmee je vanuit jouw verborgen wereld in je hoofd weer in je lichaam komt.”

HOE HET VERLEDEN HET NU OVERNEEMT

Het is even stil en hij vervolgt: “Ik heb af en toe een enorme woede-uitbarstingen waar ik geen controle meer heb”, en hij geeft een beschrijving wat er dan gebeurt.

“Wat is dan de aanleiding?”, vraag ik hem.

“Er wordt dan geen rekening gehouden met mijn grenzen, ook als ik die heb aangegeven.”

“Zie je dan dat degene niet alleen de lading van nu krijgt, maar ook van al die keren uit je verleden. En dat je reactie disproportioneel is?”

Hij knikt. Ik geef hem een opdracht voor thuis om die kracht en woede te verkennen.

EEN HERINNERING AAN EEN TOEKOMSTIGE UITDAGING

We ruimen onze spullen op. Ik haal een steen uit mijn zak die ik tijdens deze reis heb gevonden en geef hem aan hem. “Ik had deze steen vast toen ik me op deze oefening voorbereidde en geef hem jou graag als herinnering aan deze kracht en de uitdaging waarvoor je staat.”

“Wat een prachtige steen”, zegt hij. En hij vervolgt lachend: “Hij is alvast opgeladen!”

“Laten we gaan en kijken wat stilte en wandelen met deze ervaring doet”, zeg ik.

Na een tijdje ga ik naast hem lopen en vraag: “Hoe is het?”

“Ik voel woede in me”, zegt hij lachend. “Dat was toch de bedoeling?”

“Als je jezelf serieus neemt, zou het goed zijn om niet te lachen en bij het gevoel te blijven”, zeg ik. Even later vraag ik hem: “Kan ik iets voor je doen?”

“Nee, ik probeer even bij het gevoel te blijven”, antwoordt hij en loopt verder.

Later zegt hij: “Ik voel een enorme kracht in me. Het geeft me energie.”

“Het is een kracht en energie die je goed kan gebruiken. Deze kracht doe je bijvoorbeeld op als je met je vader stoeit. Het is een kracht waar je onvoldoende verbinding mee hebt omdat je hem onvoldoende hebt ervaren. Bovendien associeer je dit gevoel met de vernedering en het pesten en jij bent bang dat deze kracht doorschiet naar razernij waarbij je jezelf verliest en iemand anders iets kunt aandoen. Dit is onontgonnen gebied voor je. Je hebt hier nog iets prachtigs te ontdekken.”

En langzaam lopen we verder richting het eindpunt.

– Dit artikel heeft de hoofdpersoon gelezen en
hij heeft toestemming gegeven om dit te publiceren. –

PESTGEDRAG

Uitgesloten worden door de groep

ONDERDEEL ZIJN VAN DE GROEP

We zijn zoogdieren die onderdeel willen uitmaken van de groep. Het niet toebehoren tot de groep roept onzekerheid, angst en eenzaamheid op. Waarom word ik niet geaccepteerd? Wat is er mis met mij? Waarom wijzen anderen mij af? In pesten vinden we een extreme vorm van niet door de ander worden geaccepteerd. Het is vaak een traumatische ervaring die verstrekkende gevolgen kan hebben voor iemand zijn toekomst.

DE VLUCHTEN IN JEZELF OM DE PIJN NIET TE VOELEN

Je kunt op het moment dat je wordt gepest verschillende strategieën ontwikkelen om met de pijn, angst en het verdriet om te gaan. Een veel gebruikte strategie – die ook in dit verhaal naar voren komt – is dat je jezelf in hoofd schiet en in jezelf een veilige en prachtige wereld creëert om aan de pesters te ontkomen.

Je verlaat je lichaam, je voelt geen emotie en lichamelijke sensaties meer en je vlucht naar je hoofd als je bijvoorbeeld naar de grond wordt gewerkt en wordt geslagen en geschopt zoals bij deze man. Je bent volslagen hulpeloos tegen de overmacht en je ondergaat de vernedering.

DE WERELD ALS ONVEILIG PERCIPIËREN

Een gevolg van deze gebeurtenissen is meestal dat de wereld onveilig aanvoelt. Je beschermt jezelf door niet te veel van jezelf te laten zien. Als ouders onvoldoende aandacht aan dit probleem geven en geen emotionele steun bieden, wordt deze beweging alleen maar groter.

HET VERLEDEN IN HET HIER EN NU

Later in je leven als het onveilig voelt, pakken je lichaam en je gedachten automatisch deze beweging weer op. Het is de eerste beweging die je in onveilige situaties maakt. Bewustzijn op dat gedrag en door te zien op welke manier je weggaat, brengt je weer terug in je lichaam en in contact met anderen.

BEWIJSDRANG

In deze situatie is er ook een bewijsdrang naar de ouders en pesters. Een enorme geldingsdrang om te laten zien wat je kunt. Het nadeel is dat het ten koste gaat van zijn eigen behoefte. Hij was meer bezig met wat anderen vonden dan met wat hij vond. Het verkrijgen van dit inzicht, roept verdriet op. Wat heb ik allemaal gedaan? Wat heeft het allemaal gekost? Het is een moment waar ook het rouwen begint.

VOOR JE EIGEN BEHOEFTE GAAN

Het loslaten van de verwachting van anderen en luisteren naar je eigen behoefte levert uiteindelijk meer ruimte op. Maar om je eigen behoefte te laten zien, moet je ook meer van jezelf laten zien. Dat is ook een van de uitdagingen die hier ligt.