Je merkt het als je weer terugdenkt aan het moment dat je verliefd was of in diepe rouw. Er gebeurt iets met je wat moeilijk valt te omschrijven. Je gedachten, je emoties en je lichaam slaan op hol. Sommige psychologen zeggen dat het een vorm van gekte is. Waar je bij de liefde denkt dat die andere persoon je compleet maakt, je alle liefde gaat geven en je gemis wordt opgevuld, lijk je bij verlies een deel van jezelf kwijt te raken. Bij de verliefdheid is er ook meteen de angst dat je ander kwijtraakt. Het idee doet je lichaam vaak ineenkrimpen. Het lijkt alsof je niet meer zonder de ander kan. En rouw en verlies hebben een directe verbinding met prettige en plezierige herinneringen. Hoe moet het nu zonder hem of haar? Wat heeft hij of zij mij gegeven? Ook in dit proces krijgt het lichaam veel te verduren. Je kunt pijn hebben op de meest ongelofelijke plekken. Je wordt wakker, de gedachte is er en boem je voelt het direct in je lichaam.

“The human soul doesn’t want to be advised or fixes or saved.
It simply wants to be witnessed, exactly as it is.”

Parker Palmer (1939 – heden)

JE GEDACHTEN, EMOTIES EN LICHAAM ZIJN MET ELKAAR VERBONDEN

Je gedachten, je emoties en lichaam zijn met elkaar verbonden. Verliefdheid en verlies illustreren dat als geen ander. Als de gedachte er niet is, dan is de emotie en de lichamelijke sensatie er vaak ook niet. We worden door onze gedachten in de greep gehouden. Bij beide vormen heb je tijd nodig om weer tot de rust te komen en je weer tot het normale te verhouden. En dat normale is dan anders. De liefde of het verlies hebben jouw wereld verandert. Je leert je met die ervaring op een andere manier tot de wereld verhouden.

TERZIJDE STAAN

Hoe kan je nu iemand terzijde staan bij verlies? Ik kwam dit mooi filmpje tegen. Het slaat de spijker op zijn kop. Het laat zien hoe we als omstander iemand met verlies terzijde kunnen staan. De pijn erkennen is het beste wat je kunt doen. De gedachte en het gevoel dient een plek in je systeem te vinden. Niet dat de pijn weggaat. Het transformeert gelukkig wel naar iets wat je beter kunt dragen. En beter mee kunt leven.

– Een gedicht bij deze gedachte –

De dood is niets.
Ik ben maar aan de andere kant.
Ik ben mijzelf, jij bent jezelf.

Wat we waren voor elkaar zijn wij nog altijd.
Noem me zoals je me steeds genoemd hebt.

Spreek tegen mij zoals weleer,
op dezelfde toon,
niet plechtig,
niet triest.

Lach om wat ons samen heeft doen lachen,
bid, glimlach, denk aan mij, bid met mij.

Spreek mijn naam uit thuis zoals je altijd hebt gedaan,
zonder hem te benadrukken,
zonder zweem van droefheid.

Het leven is wat het altijd is geweest,
de draad is niet gebroken.

Waarom zou ik uit je gedachten zijn?
Omdat je me niet meer ziet?

Nee ik ben niet ver,
juist aan de andere kant van de weg.

Zie je,
alles is goed.
Je zult mijn hart opnieuw ontdekken en
er de tederheid terugvinden,
zuiverder dan ooit.

Dus droog je tranen en ween niet als je van me houdt.

Sint Augustinus (354 – 430) – na de dood van zijn moeder.

AFSCHEID EN ROUWEN IN EEN WERKOMGEVING

Je zou misschien wel kunnen zeggen dat er in een werkomgeving aan afscheid en rouw steevast te weinig aandacht wordt geschonken. Dat bestuurders, directieleden, managers en medewerkers onvoldoende aandacht besteden aan hetgeen bijvoorbeeld bij een reorganisatie, het opdoeken van een merk of het vertrek van een werknemer verloren gaat. Afscheid heeft een directe verbinding met plezierige herinneringen. Juist stilstaan bij het oude, die herinnering en het loslaten zorgt ervoor dat het nieuwe kan ontstaan. Vaak zie je dat het oude niet goed wordt losgelaten en de energie niet op het nieuwe kan worden gericht.

AFSTAND NEMEN

Een andere methode, een meer boeddhistische benadering, is om met wat afstand van je gedachte, emotie en gevoelens te nemen. Om als het ware uit jezelf te treden en met verwondering te kijken naar wat er in je omgaat. Je bent dan niet de gedachte, emotie of het gevoel. Maar je aanschouwt dat wat er in jou gebeurt meer. Je ziet een gevoel of een gedachte opkomen en je ziet hem ook verdwijnen. Deze stap zorgt voor meer bewustzijn en rust. En ik weet uit ervaring dat het makkelijker gezegd is dan gedaan.

Een gedicht bij deze gedachte

Dit mens-zijn is een soort herberg,
elke ochtend weer nieuw bezoek.

Een vreugde, een depressie, een benauwdheid,
een flits van inzicht komt
als een onverwachte gast.

Verwelkom ze, ontvang ze allemaal gastvrij.
Zelfs als er een menigte verdriet binnenstormt,
die met geweld je hele huisraad kort en klein slaat.

Behandel dan toch elke gast met eerbied.
Misschien komt hij de boel ontruimen
om plaats te maken voor extase.

De donkere gedachte, schaamte, het venijn,
Ontmoet ze bij de voordeur met een brede grijns
en vraag ze om erbij te komen zitten.

Wees blij met iedereen die langskomt.
De hemel heeft ze stuk voor stuk gestuurd,
om jou als raadgever te dienen.

Jalal ad-Din Rumi (1207 – 1273) – Perzisch filosoof en dichter

– Tekst ‘Its ok to be not ok’ gaat onder de afbeeldingen verder –

– Klik op onderstaande afbeeldingen en vind meer informatie over rouw en over liefde –

VERLIES

AFSCHEID

LOSLATEN

ROUWEN

ZINGEVING

LIEFDE

EEN AANTAL VASTE STAPPEN IN EEN BEGELEIDINGSPROCES

Als je op globaal niveau naar de coaching kijkt dan worden er meestal aantal vergelijkbare stappen doorlopen. De eerste stap gaat over bewustzijn. Wat voel je, waar voel je dat en welke gedachte is daaraan gekoppeld. Er wordt dan gekeken naar je omgeving en je gedrag. Het vergroot het bewustzijn waardoor er gelijk een soort vrijheid en ruimte ontstaat. De tweede stap gaat meer over waar die gedachte vandaan komt. Welke overtuigingen, oordelen, vaardigheden of gebeurtenissen staan aan de basis of beïnvloeden deze gedachten. Je begrijpt jezelf beter en weet hoe je het anders wilt en gaat doen. Om vervolgens een eigen weg te vinden. Je wordt steeds meer diegene die je wilt zijn. Je wordt authentieker en laat je onbewust minder door je omgeving leiden.