TORN
Over de gebroken stukken onderzoeken
– Klik op een afbeelding voor de trailer (2.50) –
| Documentaire | Artikel
5 à 6 minuten
| Naar meer verdieping
Plan een afspraak
TORN
Over de gebroken stukken onderzoeken
Met gemengde gevoelens keek ik naar de documentaire over de zoektocht van Max Lowe naar zijn vader, de beroemde bergbeklimmer Alex Lowe. Ik vroeg mezelf telkens af: wil ik deze film wel zien? Wat is het doel van deze film? Waarom wordt deze film niet in kleine kring gehouden? Wil ik zo dicht op de huid van deze getormenteerde familie zitten, waar de verhoudingen na de dood van zijn vader zo complex werden?
“I feel like it’s probably just going to bring things out in the open,
and then we’ll just see if we can recover from that.”
VERHAAL
Max Lowe is 10 jaar als zijn vader Alex Lowe omkomt tijdens een expeditie op de zuidelijke helling van de Shishapagma (8.027 m) in Tibet – een van de 14 bergen boven de 8.000 meter op de wereld. In die voorafgaande jaren is Lowe tot een van de grootste klimmers van zijn tijd uitgegroeid. Samen met zijn partner Conrad Anker schuimt hij de wereld af op zoek naar bijzondere plekken.
SPONSORCONTRACTEN OPENEN EEN NIEUWE WERELD
Eind jaren negentig contracteren grote outdoormerken zoals North Face en Patagonia avonturiers met grote sponsorcontracten. Het helpt ze om hun producten aan de man brengen. Mijn klimteam en ik profiteerden destijds ook van deze nieuwe beweging. Expedities naar de meest afgelegen en nog niet betreden gebieden op de wereld kwamen binnen handbereik.
Alex Lowe en zijn beste vriend Conrad Anker behoren op dat moment tot de besten van de wereld. Ze reizen de hele wereld af naar onontdekte gebieden zoals Antarctica en onontdekte toppen en hellingen in de Himalaya. In de documentaire zie je beelden van hun tocht naar de Shishapagma. De tocht wordt voor sponsordoeleinden gefilmd.
ONRUST EN INNERLIJKE STRIJD
In het begin van de documentaire zie je Alex Lowe als energieke avonturier die zich door niets laat stoppen. Maar naarmate de film vordert, wordt steeds duidelijker dat Lowe een enorme onrust in zich heeft die later uitmondt in een innerlijke strijd tussen het bij zijn familie zijn en het beklimmen van de hoogste toppen. Het verlangen om te klimmen en weg te zijn is sterk. Kan ik wel zo lang weg zijn bij mijn gezin? Welke risico’s neem ik? Die worsteling speelt ook bij zijn laatste project: De beklimming van de Shishapagma in Tibet.
NOODLOOT
Het is een worsteling met een noodlottig einde. Als Lowe en Anker aan de voet van de Shishapagma staan, waarschuwen de bergbeklimmers voor de lawines die constant naar beneden komen. Maar Lowe wil toch van die prachtige zuidhelling skiën. In de ochtend als het kouder is, is het risico immers minder, toch? Anker en de cameraman David Bridges gaan de volgende ochtend met Lowe mee. Anker weet de lawine die even later volgt te ontlopen omdat hij toevallig de juiste kant oploopt, maar Lowe en Bridges worden door de golf van sneeuw meegenomen en bedolven. Ze overlijden op 5 oktober 1999 en worden niet meer gevonden.
MEER WETEN OVER AFSCHEID, VERLIES EN ROUW
– Klik op een afbeelding voor gerelateerde content –
ONGEWONE WENDING?
Het rouwproces krijgt een ogenschijnlijk bizarre wending als Anker na enkele maanden bij de vrouw van Lowe intrekt. Om bijna een jaar later met haar te trouwen en de plaats van Lowe in het gezin over te nemen. Hij adopteert de kinderen en twee daarvan nemen zijn achternaam over.
ELKAAR VINDEN IN DE ROUW
Is deze gebeurtenis nou zo ongewoon? Het bijzondere is dat in het verlies, gemis en verdriet zich ook een ruimte van liefde opent. Je herkent het vast wel. Het kwetsbare komt dan in ons verlies en gemis aan de oppervlakte. En in die beweging kan je steeds dichter naar elkaar toe kruipen. Het verlies is dan onbedoeld een middel om je kwetsbaarheid te laten zien. De barrières en grenzen die dan normaliter onze kwetsbaarheid tegenhouden, zijn niet opgewassen tegen het enorme verdriet dat omhoog komt. Ze kunnen het niet tegenhouden. En als die kwetsbaarheid zichtbaar is dan kun je je makkelijker met de ander verbinden. Dat zijn wetten van de intimiteit en verbinding. Geen wonder dat de vrouw van Lowe en Anker elkaar na het ongeluk daar dan ook als geliefden kunnen vinden.
WETTEN VAN INTIMITEIT
Intimiteit: een vaardigheid die je kunt trainen
Het beoefenen van intimiteit in een privérelatie of het voeren van ‘het moedige gesprek’ in een zakelijke context, lijkt een vrij eenvoudige vaardigheid. Het is in ieder geval makkelijk uit te leggen en dan is het gewoon een kwestie van doen. Het is geen diepgaand persoonlijk werk, maar een vaardigheid die je kunt trainen.
AANDACHT, BEWUSTZIJN, VERWONDERING EN MOED
Het vraagt aandacht, bewustzijn, enige verwondering en moed. Oefen deze vaardigheid in een relatie of een team als de sfeer goed is. Krijg gevoel bij deze manier van communiceren en je tot de ander verhouden. Met die vaardigheid kun je je dan ook misschien tot de ander verhouden als het minder makkelijk is. Als er spanning, angst, verdriet of woede is. Het zorgt dat je elkaar beter begrijpt en dat je ondanks alle emotie vaak in verbinding kan blijven. Om elkaar vervolgens weer beter te vinden.
DE GEDACHTEN VAN EEN JONGE GEEST
Enkele weken na de dood van zijn vader ontvangt Max Lowe een brief uit Tibet. Het is een tekening die zijn vader voor zijn 10de verjaardag heeft gemaakt. Omdat het lichaam van zijn vader destijds niet was gevonden, koestert Max de hoop dat zijn vader zal terugkomen. Waarom zou er anders na zijn dood een brief zijn bezorgd? Het draagt bij aan het gevoel dat hij in het nieuwe gezin geen plek kan vinden.
DOCUMENTAIRE ALS THERAPEUTISCHE VORM
22 jaar later maakt deze oudste zoon een documentaire over het leven van zijn vader. Ze hebben tot deze film nooit bewust aandacht aan het rouwproces besteed. Een film als therapeutische vorm. Voyeuristisch, en daardoor ongemakkelijk bij wijlen. De documentaire brengt hen terug naar de cocon van verdriet.
OP ZOEK NAAR EEN REIS IN JEZELF IN DE BERGEN?
Bekijk de reis en plan een vrijblijvend gesprek in.
OORSPRONG DOCUMENTAIRE
De aanraking van iets wat is weggedrukt
TERUGGEGEVEN
De lichamen van Lowe en Bridges komen met het verschuiven van de sneeuw en het ijs 16 jaar later weer aan de oppervlakte. De familie reist naar de Himalaya om afscheid van hem te nemen. Met het vinden van het lichaam wordt de crisis van deze familie weer aangeraakt. Door de confrontatie met de ‘jonge’ Alex Lowe die onder het ijs vandaan komt, wordt alles weer op scherp gezet. Door het goed geconverseerde lichaam lijkt de tijd in de Himalaya te hebben stilgestaan. Terwijl aan de andere kant van de wereld in de Verenigde Staten het leven 16 jaar geleden een krachtige afslag heeft genomen.
EMOTIES EN WORSTELING
De lichamen worden geborgen. In de documentaire zie je de begrafenis op de berg als de stoffelijke resten op de flanken van Shishapagma op rituele wijze worden verbrand. De gebeurtenis brengt tal van emoties naar boven. Iedereen worstelt nog op zijn manier met de dood van Lowe.
OUDE VERHALEN OOK WEER AAN DE OPPERVLAKTE
Met de aanblik van Lowe komen ook de oude verhalen – die in de onderstroom spelen – weer aan de oppervlakte. De ‘overleversschuld’ en het ‘bedriegerssyndroom’ van Anker, de afstand van de jongste twee tot hun biologische vader, de liefde voor Lowe en Anker van Max zijn moeder, de vragen van Max over waarom zijn moeder zo snel een relatie begon met de beste vriend van zijn vader en de afstand die Max daarmee ondervond naar Anker et cetera.
BEGIN VAN EEN NIEUWE REIS
De reis naar zijn vader in de Himalaya is het startsein voor het maken van deze documentaire. Het is het verhaal van een jongen die niet begreep wat er gebeurde en die nooit echt onderdeel van het nieuwe gezin is geworden. Het is het begin van de reis van Max Lowe naar rust en acceptatie, zoals velen die in het verleden een groot verlies hebben meegemaakt en het eerst hebben weggedrukt, om het later volledig onder ogen te komen.
MOED
Iets niet begrijpen, een bepaalde onrust in jezelf hebben of een onnoembaar gemis of verdriet in jezelf hebben en daar rust in vinden, is misschien wel het antwoord op de vraag waarom je naar deze film wilt kijken. Misschien nodigt het je uit om naar je eigen binnenwereld te kijken. Of misschien raakt deze film iets in jouw binnenwereld aan.
UITNODIGING
Het vraagt altijd moed om naar de donkerste plekken in jezelf te reizen. Waarom zou je dat nu doen? Je ziet het in de film gebeuren. De elementen die diep en misschien wel in het onbewuste verborgen lagen sturen je vaak nog op een onbewuste manier in het dagelijks leven aan. Na spanning, verdriet, veel ongemak en aandachtig kijken ontstaat er langzaam wat meer rust en een meer authentieke houding in het leven.
BETER BEGRIP
Deze film bracht mij weer op de flanken van de Huascarán. In 2004 klom ik met een groep vrienden in het Andesgebergte en verloor tijdens deze Zuid-Amerika klimexpeditie een goede vriend. Ook wij zochten dagen naar hem om uiteindelijk zijn stoffelijke resten aan de voet van de berg te vinden. Ik begrijp het rouwproces dat zich in die periode afspeelde beter. Ook bij ons ontstonden er amoureuze gevoelens in de kring van verdriet.
GROOT CADEAU
Het bijzondere is gek genoeg ook dat er in het verdriet iets moois verscholen zit. Daar kwam ik bij het kijken van deze film ook weer achter. Ik zag na bijna 20 jaar ook dat dit ongeluk me een van de allermooiste cadeaus in het leven heeft gegeven. Als de dood zich zo vroeg in het leven aandient, komt onvermijdelijk de vraag naar boven wat belangrijk is in je leven. Als alles ineens zomaar voorbij kan zijn wat geeft dan betekenis? Ik stopte zo bleek later met het extreme klimmen en werd een jaar later na het ongeluk vader.
Streamingdiensten: Zoek een streamingwebsite via een zoekmachine door de titel van de film en het woord streaming in te tikken. Dit zijn de meest bekende streamingsdiensten:
Amazon Prime Video | Apple tv+ | CineMember | Cinetree | Discovery Plus | Disney | Eye Film Player | Film1 | Google Play | HBO Max | IDFA Collectie | IFFR Unleashed | iTunes | KIJK | Mubi | Netflix | NLZiet | NPO Plus | Pathé Thuis | Picl | SkyShowtime | Viaplay | Videoland | YouTube
WIL JE MEER ZOALS DIT?
Meld je aan en ontvang de nieuwste inspiratie!
BEST GELEZEN ARTIKELEN
ALLE COLLECTIES
