Wat is nu bepalender in ons gedrag ‘nature’ of nurture’? Dat kunnen we niet precies bepalen, maar door mensen als Bowlby, Reich, Mahler, Erikson etc. wel weten, is dat onze gezinssituatie en opvoeding een sterke invloed hebben op ons gedrag. En dat daar een soort blauwdruk ontstaat die we de rest van ons leven meenemen. En de eerste reactie die we in een contact of situatie hebben, vaak volgens deze blauwdruk is. We reageren dan vaak in  automatismen en patronen.

Hoe zorgen we dat we een keuze hebben in ons gedrag? Om niet in ons routinematige gedrag te stappen, maar om ander gedrag te laten zien. Een mogelijkheid is om te kijken waar je gedrag is ontstaan, dat te begrijpen, om vervolgens in het hier en nu ander gedrag te laten zien als het automatisme in werk dreigt te gaan. Hoe achterhaal je nu waar specifiek gedrag is ontstaan? Een beproefde methode is om onderstaande cirkel te doorlopen en daarmee je patroon te ontrafelen.

Figuur: Ontstaanswijze van je automatismen en patronen en het effect op je gedrag in het hier en nu.

Het bijzondere van onze automatismen en patronen is dat we onze genomen besluiten bevestigd krijgen – de laatste drie stappen in de cirkel. We komen dan vaak in dezelfde situatie terecht of hebben hetzelfde rotgevoel. Je hebt bijvoorbeeld het gevoel dat je de dingen het beste in je eentje kan doen en elke keer word je door je omgeving daarin bevestigd. Met als gevolg dat je het blijft doen terwijl er ook een andere weg ligt. Vaak ben je door je eigen gedrag de aanstichter van die bevestiging. Hoe stap je nu uit een dergelijk patroon? Kijk eens naar de methode om jouw gedrag of patroon te ontrafelen.