HET LEER- EN TRANSFORMATIEPROCES IN 4 FASES EN 8 STAPPEN
LEER- EN TRANSFORMATIEMODEL
DOEL
Een overzicht geven van het proces waarin je nieuwe vaardigheden, capaciteiten en nieuw gedrag leert.
– LEER ZELF –
1
JE LEEFT JE AUTOMATISMEN EN PATRONEN
Je weet misschien globaal wat je in je leven of op je werk wilt leren, maar je leeft op onbewuste wijze je automatismen en patronen. Je reageert instinctief en volgens vast gewoontegedrag op situaties en je hebt nog niet goed in de gaten dat er ook andere mogelijkheden zijn. En als je dat wel beseft, heb je geen idee hoe je dat anders zou kunnen doen.
2
JE PATRONEN HERKENNEN
Je merkt dat bepaald gewoontegedrag niet altijd effectief is en je begrijpt niet precies waarom. In bepaalde situaties overreageer je. Of je komt steeds in dezelfde vervelende situatie of hetzelfde nare gevoel terecht. Langzaam ontstaat het besef dat je echt iets te leren hebt. Je ervaart incompetentie.
3
DE WIL OM TE VERANDEREN
Je beseft dat het tijd wordt om dat oude gewoontegedrag aan te pakken. Er valt iets te leren. Soms ligt daar een wake-up-call of crisis aan ten grondslag. Of je staat voor een uitdaging waarvan je weet dat je begeleiding nodig hebt. Zet je door, daal je verder af of trek je je terug in gewoontegedrag. Dat wordt hier de grote vraag.
4
TRANSFORMATIEPUNT: OUD GEDRAG DOORBREKEN
Je hebt inzicht in hoe dat gewoontegedrag is ontstaan. En hoe disfunctioneel dat in sommige situaties is. Je wilt van die automatische piloot af, maar je ziet de nieuwe stap nog niet. Het gevolg is dat gedachten, gevoelens en lichamelijke sensaties ongenadig door elkaar heen lopen. Het voelt spannend en chaotisch; overzicht krijgen lukt nog niet. De kunst is vertrouwen te houden en een stap te zetten die aanvankelijk tegen je gevoel indruist. Tijd voor een nieuwe duurzame beweging!
5
EXPERIMENTEREN MET NIEUW GEDRAG
De eerste stappen voelen onnatuurlijk omdat je deze manier van doen niet kent. Het is een periode van experimenteren; van vallen en opstaan. Je probeert nieuw gedrag uit en dat is ongemakkelijk. Je begeeft je op nieuw terrein. En soms voel je al de voordelen van je nieuwe gedrag. Je kunt en wilt in ieder geval niet meer terug. Je begint bewust te leren, maar het blijft spannend.
6
NIEUWE MOGELIJKHEDEN DIENEN ZICH AAN
Wat eerst moeite kostte, gaat nu makkelijker. Je ziet ineens oplossingen voor mogelijkheden die je voorheen niet zag. Je hebt steeds duidelijker voor ogen waar je naar toe wilt. Nieuwe kansen dienen zich plotseling aan en er is vaak onverwachte hulp van buitenaf. Het kost nog wel energie en aandacht, maar je bent goed op weg.
7
RUIMTE, RUST EN KRACHT
Het gaat beter en beter. Het nieuwe gedrag begint gewoner en zelfs comfortabeler te voelen. Er ontstaat ruimte en daarmee rust en kracht. Je pendelt tussen bewust en onbewust bekwaam. Je bent een forse stap verder in je ontwikkeling en dat bevalt goed.
8
INTEGRATIE
Je hebt je nieuwe gedrag eigen gemaakt. Je kan er in diverse contexten mee spelen. In stresssituaties kan het weer de kop opsteken, maar je bent veelal in staat om op je nieuwe weg te blijven of er weer snel naar terug te keren.
LEERLIJN
– Het leren van duurzaam nieuw gedrag –
EEN OEROUDE LEERLIJN GEBRUIKEN
Het is opmerkelijk dat wanneer je iets wezenlijks in jezelf aangaat je eigenlijk altijd dezelfde lijn loopt. Het is een oeroude leerlijn en het belopen van deze lijn is een bekend principe. Je wil iets veranderen en gaat vanuit je vertrouwde wereld naar een gebied dat je nauwelijks kent. Je gaat op avontuur. En dat doe je door je gedrag te ontrafelen om vervolgens in onontgonnen gebied terecht te komen. Je bent er waarschijnlijk niet of nauwelijks geweest.
IN DE CHAOS EN HET NIET WETEN WORDT EEN NIEUWE STAP GEVONDEN
Je gaat van onbekwaam naar bekwaam. Om dat bijzondere traject te lopen, dien je een deur in jezelf te openen en figuurlijk in jezelf af te dalen. Om vervolgens op de bodem van de lijn afscheid te nemen van het oude en daarna het nieuwe te verwelkomen. Elke keer als je iets transformeert, beloop je deze leerlijn. Het kan een kleine zijn, maar ook eentje die je op je grondvesten doet schudden. Het kan een uiterst ongemakkelijk proces zijn. Je dient de chaos of de verwarring te verduren. En in het verduren wordt de volgende stap gevonden.
FASE 1: AUTOMATISMEN EN PATRONEN:
– ONBEWUST ONBEKWAAM –
FASE 2: BEWUSTWORDING:
– BEWUST ONBEKWAAM –
FASE 3: NIEUWE STAPPEN EN GEDRAG
– BEWUST BEKWAAM –
FASE 4: INTEGRATIE:
– ONBEWUST BEKWAAM –
