Het bewustzijn van mensen en het vermogen om gedachten en gevoelens met verbeelding onder woorden te brengen, maakt ons uniek op de wereld. Het definieert in grote mate wie we zijn, hoe we contact maken, hoe we hechten, intiem zijn met elkaar en de wereld vormen. Meer begrip van en kijk op jouw werkwijze, geeft meer zicht op hoe je omgaat met verlangens, liefde, pijn, angst, verlies en obstakels in je leven. Het geeft een beeld hoe je met veranderende omstandigheden omgaat, waarom je vaak in vergelijkbare situaties terechtkomt, waar je uitdagingen in je ontwikkeling liggen en hoe je betekenis vindt voor jezelf, je directe omgeving en de wereld. 

Elke gebeurtenis, situatie of contact heeft een begin en een einde. Van een ontmoeting van enkele minuten, een event van een dag, een project van een aantal maanden, een reorganisatie van een jaar, een liefde, vriendschap, baan van jaren tot een huwelijk van bijna een heel mensenleven. Welke stappen kun je daarin onderscheiden? Wat gebeurt er binnen elke stap? Hoe maken we contact en verbinden we? En hoe geven we betekenis en zin? 

Als we naar het verleden en naar de toekomst kijken dan zien we vaak een lineaire lijn die gebaseerd is op tijd. Het is een van onze perspectieven op de wereld. Het mooie is dat binnen deze lijn een repeterend patroon verborgen zit bestaande uit 6 grote gebieden. We lopen over deze lineaire lijn een rondje. Het is een cyclus van ontmoeting, relatie of transitie en bestaat uit zes opeenvolgende stappen: contact, hechten, intimiteit, scheiden, rouwen en zingeving. Elke stap is een logische vervolg op de vorige en je loopt ze alle zes in een ‘volle’ ontmoeting. Je maakt contact, voelt nabijheid, laat authentieke gevoelens zien – die steeds dieper en daarmee kwetsbaarder kunnen zijn –, om vervolgens de ontmoeting los te laten, afscheid te nemen, te treuren, melancholische gevoelens te hebben of in situatie met groot verlies diep te rouwen. Uiteindelijk vind je betekenis, integreer je de ervaring zodat je het geleerde weer in een volgende ‘volle ontmoeting’ kunt meenemen. Zicht hebben op het ‘rondje’ geeft een perspectief waar je veel kan leren.

Het aandachtig volgen van de 6 stappen geeft een nieuw perspectief. In de ontmoeting zit informatie verborgen waar je zo veel van kan leren. Het betekent niet dat we in elk ontmoeting alle zes stappen doorlopen. In de praktijk slaan we vaak een stap over. Je maakt contact maar bent vervolgens niet in staat om je te hechten of intimiteit te ervaren. Of je neemt afscheid van een geliefde, stapt in een nieuwe baan of gaat de draad oppakken na die reorganisatie, maar je hebt nog onvoldoende gerouwd en nog geen voldoende betekenis gevonden in wat je hebt meegemaakt. Je vliegt direct van afscheid naar contact, om vanaf daar weer verder te gaan. Vluchten, verdoven en wegdrukken zijn daarbij beproefde concepten. Onherroepelijk zal je later de gevolgen van niet genomen verlies ervaren. Contact maken, hechten of intimiteit aangaan in het nieuwe lukt dan niet of moeilijk. Een andere mogelijkheid is dat je in dezelfde valkuilen loopt. Je neemt onbewust een ‘onvoltooide’ oude ervaring mee waar je nog veel van kan leren. Hoe is jouw cirkel? Hoe is jouw patroon? En waar liggen voor jou de uitdagingen?

De Contactcirkel komt uit het werk van Wybe Veenbaas en Piet Weisfelt en is mede geïnspireerd op de ‘bonding cycle’ van George Kohlrieser

In het dagelijks leven word je regelmatig geconfronteerd met weerstand in een ontmoeting of verandering. In de contactcirkel beweeg je dan vanaf de buitenste cirkel naar de binnenste cirkel. Bij – dreigende – pijn of angst, stap je uit bijvoorbeeld uit de hechting, trekt je je terug en blijf je vastzitten zodat de weg naar intimiteit geblokkeerd is. Je defensiemechanismen zijn aan het werk. Er wordt iets kwetsbaars aangeraakt wat aandacht behoeft. Onze natuurlijke beweging is van die pijn en angst weg te gaan. Maar als pijn het signaal van ons lichaam is om ons te laten weten dat iets geheeld moet worden. Hoe gaan we dan om met deze geestelijke pijn? Een defensiemechanisme verbergt de pijn zodat het niet wordt gezien en daarmee geheeld kan worden. In het aankijken van de pijn en angst ligt de oplossing. Wat valt hier te leren? Wat wil hier gezien worden?

De stappen in deze cirkel en de principes die daarbij horen, kun je zoals gezegd op relaties, ontmoetingen en transities toepassen. Je kan een klein rondje lopen bij een ontmoeting, een vergadering, een vakantie, een project, reorganisatie of een grote ronde lopen bij een baan, huwelijk of een heel leven. Elk contact kun je vanuit dit perspectief bekijken. En dat hoeft dus niet alleen intermenselijk gerelateerd te zijn. Je kan een relatie hebben met een doel, met een bedrijf, met een crisis of met een voorwerp.

Met zelfonderzoek kun je zelf een eind komen. Aandacht is daarbij je grootste vriend en een benodigde vaardigheid. Bekijk eens de verschillende stappen van de binnen- en buitencirkel. Klik op lees meer of een plaatje als je bij een stap wat meer verdieping wilt.