DE CONTACTCIRKEL OF TRANSITIECIRKEL
OP ZOEK NAAR EEN VOLLE ONTMOETING
“Mensenbaby’s zijn hulpeloze wezentjes die nog vele jaren afhankelijk zijn voor voeding, bescherming en onderwijs. Dit feit heeft enorm bijgedragen aan de buitengewone sociale vaardigheden van de mens […] Mensen komen uit de baarmoeder als gesmolten glas uit een smeltoven. Ze kunnen met een verbazingwekkende mate van vrijheid worden uitgerekt, omgebogen en omgevormd.”
Het bewustzijn van mensen en het vermogen om gedachten en gevoelens met verbeelding onder woorden te brengen, maakt ons uniek op de wereld. Het definieert in grote mate wie we zijn, hoe we contact maken, hoe we hechten, intiem zijn met elkaar en de wereld vormen. Meer begrip van en kijk op jouw werkwijze, geeft meer zicht op hoe je omgaat met verlangens, liefde, pijn, angst, verlies en obstakels in je leven. Het geeft een beeld hoe je met veranderende omstandigheden omgaat, waarom je vaak in vergelijkbare situaties terechtkomt, waar je uitdagingen in je ontwikkeling liggen en hoe je betekenis vindt voor jezelf, je directe omgeving en de wereld.
ALGEMEEN
Elke gebeurtenis, situatie of contact heeft een begin en een einde. Van een ontmoeting van enkele minuten, een event van een dag, een project van een aantal maanden, een reorganisatie van een jaar, een liefde, vriendschap, baan van jaren tot een huwelijk van bijna een heel mensenleven. Welke stappen kun je daarin onderscheiden? Wat gebeurt er binnen elke stap? Hoe maken we contact en verbinden we? En hoe geven we betekenis en zin?
DE 6 STAPPEN VAN DE CONTACTCIRKEL EN TRANSITIECIRKEL
Als we naar het verleden en naar de toekomst kijken dan zien we vaak een lineaire lijn die gebaseerd is op tijd. Het is een van onze perspectieven op de wereld. Het mooie is dat binnen deze lijn een repeterend patroon verborgen zit bestaande uit 6 grote gebieden. We lopen over deze lineaire lijn een rondje. Het is een cyclus van ontmoeting, relatie of transitie en bestaat uit zes opeenvolgende stappen: contact, hechten, intimiteit, scheiden, rouwen en zingeving. Elke stap is een logische vervolg op de vorige en je loopt ze alle zes in een ‘volle’ ontmoeting. Je maakt contact, voelt nabijheid, laat authentieke gevoelens zien – die steeds dieper en daarmee kwetsbaarder kunnen zijn –, om vervolgens de ontmoeting los te laten, afscheid te nemen, te treuren, melancholische gevoelens te hebben of in situatie met groot verlies diep te rouwen. Uiteindelijk vind je betekenis, integreer je de ervaring zodat je het geleerde weer in een volgende ‘volle ontmoeting’ kunt meenemen. Zicht hebben op het ‘rondje’ geeft een perspectief waar je veel kan leren.
STAP OVERSLAAN
Het aandachtig volgen van de 6 stappen geeft een nieuw perspectief. In de ontmoeting zit informatie verborgen waar je zo veel van kan leren. Het betekent niet dat we in elk ontmoeting alle zes stappen doorlopen. In de praktijk slaan we vaak een stap over. Je maakt contact maar bent vervolgens niet in staat om je te hechten of intimiteit te ervaren. Of je neemt afscheid van een geliefde, stapt in een nieuwe baan of gaat de draad oppakken na die reorganisatie, maar je hebt nog onvoldoende gerouwd en nog geen voldoende betekenis gevonden in wat je hebt meegemaakt. Je vliegt direct van afscheid naar contact, om vanaf daar weer verder te gaan. Vluchten, verdoven en wegdrukken zijn daarbij beproefde concepten. Onherroepelijk zal je later de gevolgen van niet genomen verlies ervaren. Contact maken, hechten of intimiteit aangaan in het nieuwe lukt dan niet of moeilijk. Een andere mogelijkheid is dat je in dezelfde valkuilen loopt. Je neemt onbewust een ‘onvoltooide’ oude ervaring mee waar je nog veel van kan leren. Hoe is jouw cirkel? Hoe is jouw patroon? En waar liggen voor jou de uitdagingen?
De Contactcirkel komt uit het werk van Wybe Veenbaas en Piet Weisfelt en is mede geïnspireerd op de ‘bonding cycle’ van George Kohlrieser
OMGAAN MET (DREIGENDE) PIJN EN ANGST
In het dagelijks leven word je regelmatig geconfronteerd met weerstand in een ontmoeting of verandering. In de contactcirkel beweeg je dan vanaf de buitenste cirkel naar de binnenste cirkel. Bij – dreigende – pijn of angst, stap je uit bijvoorbeeld uit de hechting, trekt je je terug en blijf je vastzitten zodat de weg naar intimiteit geblokkeerd is. Je defensiemechanismen zijn aan het werk. Er wordt iets kwetsbaars aangeraakt wat aandacht behoeft. Onze natuurlijke beweging is van die pijn en angst weg te gaan. Maar als pijn het signaal van ons lichaam is om ons te laten weten dat iets geheeld moet worden. Hoe gaan we dan om met deze geestelijke pijn? Een defensiemechanisme verbergt de pijn zodat het niet wordt gezien en daarmee geheeld kan worden. In het aankijken van de pijn en angst ligt de oplossing. Wat valt hier te leren? Wat wil hier gezien worden?
DE CONTACTCIRKEL BIJ ONTMOETINGEN, RELATIES EN TRANSITIES
De stappen in deze cirkel en de principes die daarbij horen, kun je zoals gezegd op relaties, ontmoetingen en transities toepassen. Je kan een klein rondje lopen bij een ontmoeting, een vergadering, een vakantie, een project, reorganisatie of een grote ronde lopen bij een baan, huwelijk of een heel leven. Elk contact kun je vanuit dit perspectief bekijken. En dat hoeft dus niet alleen intermenselijk gerelateerd te zijn. Je kan een relatie hebben met een doel, met een bedrijf, met een crisis of met een voorwerp.
CONTACTCIRKEL & TRANSITIECIRKEL NADER BEKEKEN
Met zelfonderzoek kun je zelf een eind komen. Aandacht is daarbij je grootste vriend en een benodigde vaardigheid. Bekijk eens de verschillende stappen van de binnen- en buitencirkel. Klik op lees meer of een plaatje als je bij een stap wat meer verdieping wilt.
DE 6 STAPPEN IN DETAIL
– Tekst ‘Contactcirkel en Transitiecirkel’ gaat onder de afbeeldingen verder –
STAP 1
CONTACT
Contact maken is het eerste wat je in je ontmoeting doet. Met woorden, gezichtsuitdrukkingen, gebaren en lichaamshoudingen, verhoud jij jezelf tot de ander. In dat contact nemen we onze ervaringen, kennis en emoties mee. Hoe maak jij contact?
ISOLEREN
Isoleren is een afweer- of defensiemechanisme dat we gebruiken als er – een dreigende – pijn of angst zich aandient. Dat is een fijne bescherming, maar een nadeel daarvan is dat de pijn die eronder ligt niet weggaat en je blijft hinderen. Wat kun je doen?
MOGELIJKE ONTWIKKELINGSGEBIEDEN
Contact maken met jezelf en met de ander – Omgaan met afwijzing en oordelen – Omgaan met lichamelijke sensaties, emotie’s en gedachten – Belemmerende overtuigingen in contact – Eerste bewegingen in contact – Vertrouwen – Isolatievraagstukken – Creëren van veiligheid en vertrouwen – Communicatiestijlen – Problemen in contact – Etc.
STAP 2
HECHTEN
Na het contact is de volgende stap dat je nabijheid zoekt. Jullie scheppen samen vertrouwen, creëren daarmee een basis om steeds meer uit te wisselen, jezelf te laten zien en aan elkaar toe te vertrouwen. Dat gebeurt in een relatie, in een team, maar ook bij een doel of organisatie. Soms vind je het lastig om te hechten. Hoe hecht jij?
ONTHECHTEN
Als je een onveilig gevoel hebt door – dreigende – pijn en angst dan bescherm je jezelf. Je doet een stap terug. Dat kan natuurlijk te maken hebben met een onveilige omgeving. De oorzaak kan liggen bij de ander, maar ook intern bij jou als de ander iets pijnlijks aanraakt. Wanneer onthecht jij? Hoe doe je dat?
MOGELIJKE ONTWIKKELINGSGEBIEDEN
Hechting met jezelf en met de ander – Omgaan met afwijzing en oordelen – Omgaan met mannelijke en vrouwelijke hechting – Onthechting – Belemmerende overtuigingen in hechting – Gesprekspartners lezen, observeren en begrijpen – Creëren van veiligheid en vertrouwen – Defensiemechanismen – Omgaan met kritiek, oordelen en afwijzing – Communicatiestijlen – Etc.
STAP 3
INTIMITEIT
Jezelf laten zien in het contact. Je voelt je vertrouwt, authentieke gevoelens komen naar boven en je stelt je open! Als de ander dat ook doet, ontstaat er gedeelde intimiteit en ben je op weg naar een diepe verbinding en ontmoeting. Intimiteit kan op fysiek, emotioneel en spiritueel niveau ervaren worden. Hoe ervaar jij intimiteit?
TERUGTREKKEN
Als je beschermingslagen langzaam verdwijnen dan zijn je kwetsuren en je minder leuke kanten ook zichtbaar. Een actie van de ander kan dit eenvoudig raken. Als dit gebeurt dan is het moeilijk om in contact te blijven en zetten we een stap terug. Onze defensiemechanismen treden ogenblikkelijk in werking. Hoe trek jij je terug? En wat zijn jouw afweermechanismen?
MOGELIJKE ONTWIKKELINGSGEBIEDEN
Delen van kwetsbaarheden – Op je plek blijven staan – Omgang met grenzen – Omgaan met kritiek, oordelen en afwijzing – Creëren van veiligheid en vertrouwen – Vraagstukken rond initiatief – Vraagstukken rond autonomie – Ontvangen en geven – Defensiemechanismen – Symbiose – Afsluiting – Communicatiestijlen – Belemmerende overtuigingen in intimiteit – Overgave – Etc.
STAP 4
AFSCHEID
Uit de intimiteit stappen en afscheid nemen is pijnlijk. We stappen uit iets wat fijn is. Afscheid heeft een directe verbinding met de mooiste ervaringen en herinneringen. Dat kan afhankelijk van de gebeurtenis een gevoel van weemoed, melancholie, gemis en diep, intens verlies en verdriet oproepen. Hoe speelt afscheid bij jou? En wat doe je dan?
VASTKLAMPEN EN FUSEREN
Als je geen afscheid kunt nemen, het verlies niet wilt of kunt loslaten, dan is vastklampen een bekende strategie. Je houdt je intern vast aan een gedachte of je zet acties in werking om geen afscheid te hoeven nemen. Ook al is de boot vertrokken. Een andere strategie is je volledig aanpassen. Je verliest daarmee niet datgene wat je wilt behouden, maar daarentegen wel jezelf. Wat zijn jouw mechanismen als je geen afscheid wilt nemen?
MOGELIJKE ONTWIKKELINGSGEBIEDEN
Loslaten – Omgang met verbittering, woede en verwijten – Balans tussen blijven en afscheid – Inzicht in afsplitsing en fusie – Omgang met angst en pijn – Aandachtstraining – Ontwikkelen van flexibiliteit en adaptief vermogen – Lerend vermogen van ervaringen versterken – Etc.
STAP 5
ROUWEN
Het verwerken van verlies of gemis kan een korte gedachte, een gevoel van weemoed of melancholie zijn. Bij een diepgaand verlies kan de pijn ondragelijk zijn. Onze geest is van slag, met heftige emoties, intense gedachten en heftige pijn in ons lichaam. Ben je in staat om te rouwen? En hoe doe je dat?
ONTKENNEN
In de snelheid van ons leven vergeten we wel eens te rouwen door bij een verlies stil te staan. Bij een groot verlies ben je vaak niet in staat om alle pijn direct toe te laten. De pijn is te groot en ons gestel zoekt een manier om dit stapsgewijs toe te laten. We onderdrukken, verdoven en vluchten. Goed, maar niet genomen rouw blijft terugkomen en dient genomen te worden anders ontstaan er later problemen. Hoe vlucht jij?
MOGELIJKE ONTWIKKELINGSGEBIEDEN
(Plotseling) Verlies – Niet genomen rouw – Gevolgen van verlies en gemis – Rouwverwerking – Steun vinden – Hulpbronnen aanboren – Omgang met woede, verwijten en verbittering – Transformatieprocessen – Defensiemechanismen – Blootleggen van (oude) patronen – Ontwikkelen en gebruik van rituelen – Overgave aan het ‘grotere’ – Etc.
STAP 6
ZINGEVING
In elk verlies en afscheid zit iets moois verscholen. Makkelijk gezegd, ik weet het. Maar hoe diep de pijn, het verdriet of gemis ook is. Het brengt ook iets, we leren, het heeft en geeft betekenis en het zet ons op nieuwe sporen. Diepe verliezen transformeren en verrijken je en betekenis daarin vinden is de laatste stap van dit proces. Om het vervolgens in de wereld te zetten. Hoe werkt zingeving bij jou?
WROKKEN – BETEKENISLOOS
Vastblijven in het rouwproces, je slachtoffer voelen en nog niet de betekenis kunnen zien, zorgt dat het verdriet blijft. Het opnieuw contact maken en verder gaan met je leven is lastig. Je blijft hangen. Betekenis voelen en zien is dus een voorwaarde om iets nieuws te beginnen. Zie je wat de ontmoeting, relatie of verandering je heeft gebracht?
MOGELIJKE ONTWIKKELINGSGEBIEDEN
Vinden van betekenis – Verborgen potentieel zichtbaar maken – Verborgen verlangen vinden – Nieuw gedrag, talenten, vaardigheden en capaciteiten aanleren – Succesangst – Faalangst – Dynamieken tussen betekenis en betekenisloosheid – Omgang met obstakels en hindernissen – Steun vinden – Hulpbronnen aanboren –Transformatievraagstukken – etc.
OP DE HOOGTE?
– Ontvang inspiratie in de vorm van docu‘s, films, boeken, artikelen en nieuwe aanvullingen op de ’Leer Zelf’ omgeving –
Je gegevens zijn veilig en met één klik meld je je af mocht de informatie je niet bevallen.
LEIDERSCHAP
– Workshops, coaching, trainingen, lezingen en leiderschapsreizen –
BEWUSTWORDING
Bewustwording van je gedrag is de eerste stap in persoonlijke ontwikkeling en de belangrijkste eigenschap daarvoor is aandacht en verwondering. Ben je je bewust van je gedachten, je emoties, je lichamelijke sensaties en je daaruit vloeiende gedrag en kun je daar met enige verwondering naar kijken, dan heb je een stevige basis voor persoonlijk leiderschap gelegd.
LEIDERSCHAP
In workshops, coaching, trainingen en leiderschapsreizen kijk je wat je in welke situatie doet en hoe dienstbaar dat is. Wat valt er op dit moment te leren? Wat heb jij bijvoorbeeld los te laten en wat heb je nu juist vast te grijpen? Hoe kan je je vrijer, rustiger en krachtiger voelen? Door een verband te leggen tussen je gedachten, je emoties, je lichamelijke sensaties en je gedrag én dat beter te begrijpen, ben je in staat om beter met je uitdagingen om te gaan. Je maakt andere beweging en je leert nieuw gedrag op een duurzame manier.
SNELLE STAPPEN EN DIEPGAANDE INZICHTEN
Met coaching en training kun je diepgaande inzichten krijgen en snelle stappen zetten. Met behulp van een specialist krijg je – naast twee extra paar ogen – zijn of haar ervaring en vaardigheden om op diepgaande wijze te zoeken. Hij of zij weet snel de vinger op de zere plek te leggen en helpt je meezoeken naar oplossingen, bewegingen en gedragingen die je beter passen.
VERTROUWEN EN NIET ALLEEN
Als geen ander weet ik dat jij de beste gids bent om je eigen pad te lopen. Maar je hoeft het niet alleen te doen. Belangrijk daarbij is dat er groot vertrouwen is tussen jou en mij. In de relatie en het vertrouwen kunnen de juiste vragen worden gesteld waardoor de antwoorden zich vanzelf aandienen.
GRATIS TOOLS
– Omdat je met discipline en de juiste informatie zelf prachtige stappen kunt zetten –
GRATIS ONLINE
LEIDERSCHAPSTRAINING
BASIS
– Krijg meer zicht op je gedrag en je communicatiepatronen –
AANDACHT & VERWONDERING
– Voor het trainen van de belangrijkste vaardigheid van persoonlijk en zakelijk leiderschap –
KARAKTERSTRUCTUREN
– Voor meer zicht op de zes grote bewegingen in jouw karakterstructuur –
GEDRAGSPATRONEN
– Voor mensen die onder de oppervlakte willen kijken –
JE COMMUNICATIE ONDERZOEKEN
– Voor meer zicht op je gedrag en je communicatiepatronen in ontmoeting, relatie of transitie –
HELP MIJ MET
– Voor aandachtige, krachtige en/of diepgaande reizen in jezelf –
AGENDA
– Voor een kennismaking of een verdieping –
COACHINGSFILOSOFIE
– De werkwijze van KoopenBakker –
BEST GELEZEN ARTIKELEN
– Voor meer inspiratie over teamontwikkeling, persoonlijk en zakelijk leiderschap –
