BLOG | NORBERT KOOPEN

HET WONDER VAN HET KIND

28 april 2024 – Leestijd 2 minuten

“Ik wil wereldreiziger worden… …én Piet!”, zegt het jongetje na een korte pauze om daarna verwachtingsvol naar zijn moeder te kijken.

Er komt een glimlach op mijn mond en ik kijk voorzichtig zijn kant op. Ik wil dit niet verstoren.

“Nou dat lijkt me een heel goed idee”, zegt zijn moeder. En het jongetje kijkt tevreden voor zich uit.

Wat een toekomst!

Het is het wonder van het onbevangen kind waar met fantasie alles mogelijk is. ‘Later ga ik met je trouwen mama’, is wat je op die leeftijd ook vaak hoort. Een uitspraak waar de liefde vanaf spat.

Het zijn van die heerlijke momenten die ik tijdens mijn dagelijkse zwembadbezoek ervaar.

In die plek van kinderlijke onbevangenheid wordt veel en snel geleerd.

Het kind experimenteert en gaat eropuit. Niemand leert zo snel en zo goed als een jong kind. In een verbazingwekkend tempo worden in die eerste jaren de meest wonderlijke dingen eigen gemaakt: zindelijkheid, lopen, praten, lezen et cetera.

Als het kind ouder wordt en de cognitieve vermogens toenemen, wordt de conditionering sterker. Als groepsdieren verliezen we dan onze onbevangenheid en passen we ons – om erbij te horen – sterker aan de groep aan. Soms durven zelfs we onze behoefte niet meer uit te spreken. Bang voor een ‘mogelijke’ afwijzing.

Vaak zijn we overigens banger voor de gedachte dan de werkelijke afwijzing.

In de pubertijd én in de studententijd krijgt het gedrag vaak een zwieper naar rechts of links. De mores van een nieuwe groep speelt dan een grote rol. En met het betreden van een cultuur met andere wetten, wordt de conditionering milder óf juist sterker.

Naar die vrije staat zijn van het kind ben ik als begeleider op zoek om effectief en snel te leren. Graag maak ik van mijn cliënten ‘kinderlijke avonturiers’ die met lef en onbevangenheid het nieuwe durven te betreden.

Eric Berne – Canadees psychiater – heeft daar een mooie naam voor: ‘het vrije kind’. Berne nam met zijn theorie een andere afslag dan zijn voorgangers zoals Freud. Waar eerst vooral werd gekeken naar wat er in mensen gebeurt, focuste Berne op de interacties tussen mensen. Hij noemde dat transacties. Vandaar dat zijn theorie de naam Transactionele Analyse (TA) kreeg: de analyse van de communicatie.

Het is een theorie waarmee je feilloos de communicatie tussen mensen en de gevolgen voor je staat van zijn kunt analyseren. Veel mensen vinden zijn theorie te cognitief, te gestructureerd en daarmee minder effectief; immers nieuw gedrag wordt vooral door voelen geleerd.

Maar wat als je theorie vertaalt naar oefeningen waarin juist dat gevoel centraal staat? Dan gaat er een wonderlijke en gedetailleerde wereld open waarin je de meest kleine bewegingen tussen en binnen mensen voelbaar maakt is mijn ervaring.

Handig voor teams en in relaties.