BLOG | NORBERT KOOPEN

PANIEK

5 juni 2024 – Leestijd 2 minuten

Ik raak haar niet. Mijn woorden landen niet en glijden van haar af. Ze stapt niet in. Ik voel de paniek tijdens de training opkomen.

Als je aan het trainen bent dan zoek je naar een manier om deelnemers in te laten stappen. Een van mijn favoriete middelen is om een verhaal te vertellen.

“Het gemis is dan onbewust aan het stuur. Wat je uitsluit bepaalt. Als een zwart gat – dat gedicht wil worden – zuigt het alles naar zich toe. Al het gerealiseerde verlangen verdwijnt in een bodemloze put en het gevoel blijft.”

Ik leerde dat bij Leontine: “Creëer beelden in je hoofd en zet die achter elkaar als een film! Om vervolgens in contact met jezelf, dat aan je publiek te vertellen. Wissel tussen de grote lijn en het detail! En pak de zintuigen die het verhaal nodig heeft?”

Juist door het geluid van de wind te laten horen en de voetstappen in de sneeuw te beschrijven, maar de contouren van de berg open te laten, ontstaat er een beeld waarin de deelnemer een eigen weg vindt: er is geen verschil tussen herinnering en fantasie.

Het is een beproefd concept, maar het werkt niet altijd. En dan slaat de paniek om mijn hart. Want als ik die deelnemer niet in het begin van de training pak, dan landt de rest van de training vaak ook niet. De deelnemer is niet gemotiveerd en voelt de leeruitdaging onvoldoende.

En automatisch komt er een stem in mijn hoofd die me afbrandt: “Jezus Koopen, je kunt er niets van. Prutser!” Of “Kom op, even een tandje erbij.”

Het is de neurotische karakterstructuur waarin mijn ‘innerlijke criticus’ me aanzet om uit deze benarde situatie te komen door me met rake opmerkingen aan te sporen. We hebben allemaal onze eigen vorm. En de kunst is om die stem te beteugelen en wat meer te aanschouwen. Hij verdwijnt namelijk niet, maar hij kan wel zachter worden.

Op slechte dagen buig ik me voorover, kijk ik de deelnemer aan en ga nog intenser praten om de deelnemer in het verhaal te krijgen.

Op goede dagen kijk ik naar de anderen in de groep, zie dat het verhaal landt en ga rustig verder: de afwijzing negerend. Juist door me wat terug te trekken en de ander ruimte te geven heb ik later in de training de meeste kans, heb ik inmiddels geleerd.

En dat blijft een klus. Ik vind het zo lastig om afgewezen te worden.

Later op de dag wordt het pas echt spannend. Want hoe ga je om met een deelnemer die niet is ingestapt?

En daarin ontstaat een worsteling. Ik kan het gedrag van mensen goed lezen en zie daarmee ook de stappen die ze kunnen zetten. Maar wat doe je als ze die stap zelf niet zien of ongemotiveerd zijn?

Creëer je ‘lijden’? De voorwaarde om een stap te zetten. Confronteer je het gedrag door een oefening met hem of haar te doen? Maak je het onbewuste bewust? Mijn eerste gedachte is met je poten vanaf blijven!

Je bent invasief. Je maakt dingen zichtbaar die voor de deelnemer nog in het onbewuste zitten. Dat is niet ethisch.

Aan de andere kant leerde ik afgelopen jaar het meest, toen mijn leraar mij voor het blok zette en ik een koppel voor 24 deelnemers moest begeleiden. Ik stotterde en haperde. Ik leerde ontzettend veel.

Die ethische grens en het autonomie berovende is en blijft flinterdun.