19 à 20 minuten
Plan een afspraak
Adem in … stilte … adem uit … stilte. Contractie en extractie. De instinctieve beweging die we elke dag zo’n 30.000 tot 36.000 keer maken. Een natuurlijke beweging waar we niet of nauwelijks bij nadenken. Maar als het slechts veertig seconden stopt, voel je de stress in je lichaam opkomen. Stopt de ademhaling langer, dan stokt de levensstroom. Na enkele minuten beschadigen je hersencellen. En enkele minuten later heeft het hart te weinig zuurstof en komt stil te staan. De adem is daarmee een van onze belangrijkste instrumenten: het geeft letterlijk en figuurlijk ritme aan ons leven. Kun je de adem optimaliseren? Wat doet dat met je lichaam en geest? Wat gebeurt er als je bewust ademt? Hoe creëer je die optimale flow waarin lichaam en geest met elkaar verbonden zijn?
Deze vragen worden al duizenden jaren gesteld en keren wekelijks terug in mijn yogales. Als ik op vrijdagochtend uit mijn les kom, zijn lichaam en geest door die aandachtige beweging en ademhaling steevast meer met elkaar verbonden. In mijn variant – de Asthanga Vinyasha Yoga – wordt rust en stilte in de beweging gevonden. Bij elke ademhaling wordt volgens een vast patroon, in verschillende houdingen – asana’s – een beweging ingezet. Deze combinatie van ademhaling en beweging masseert de spieren en creëert ruimte: lichaam en geest raken meer met elkaar verbonden.
“Elke keer als ik uit de les kom, voel ik dat er een kleine transformatie heeft plaatsgevonden. Mijn lichaam en geest zijn meer met elkaar verbonden. Ik voel me losser, meer in balans. Belemmerende overtuigingen verdwijnen wat meer naar de achtergrond en verkrampingen lossen op.”
In de westerse samenleving wordt yoga vaak als een sport, lichaamsbeweging of wellness gezien waarmee de oorspronkelijke spirituele waarden veelal verloren zijn gegaan. Maar yoga is juist zoveel meer. En juist die waarden zijn zo belangrijk om nog meer flow te realiseren.
In de meest oude en heilige geschriften van het hindoeïsme – de vedische geschriften die dateren van 1.500 tot 1.200 voor Christus – wordt yoga voor het eerst genoemd. In die periode ontstond bij – het groeiende bewustzijn van de mens – een grotere gedachte om zich tot het leven te verhouden. Het mondde uit in allerlei nieuwe culturen en de eerste vorming van religies. Denk daarbij – naast het hindoeïsme – aan het taoïsme, het jodendom, de Griekse filosofie, het confucianisme en inheemse religies in Afrika en Amerika.
Het kenmerk van deze religies en filosofieën is dat ze pijn, gemis, verdriet of angst in relatie tot de ander of het grotere als uitgangspunt nemen. Ze stellen veelal dat lijden een onderdeel van je leven is en geven je een manier om je ertoe te verhouden. Het begint met het ontdekken van je bron van lijden waarna een weg of een pad om ervan los te komen wordt aangeboden. Zo kun je een meer rustige, heldere en bewustvolle staat van zijn bereiken waarin lijden geen invloed heeft. Methodieken, metaforen en werkwijzen uit deze religies en filosofieën zie je veelal terug in hedendaagse coachingswijzen en trainingsmethoden.
Ook in de yoga is men op zoek om uit dat lijden te stappen. Het woord ‘yoga’ is afgeleid van het Sanskrietwoord ‘yuj’, wat ‘verbinden’, ‘samenvoegen’ of ‘eenheid’ betekent. Het verwijst naar het harmoniseren van lichaam en geest. Yoga heeft tot doel om de wervelingen van de geest en het lichaam tot rust te brengen. Om uiteindelijk – ook hier – het lijden te laten ophouden door het bereiken van eenheid. Je valt samen met iets groters.
Een belangrijke rol in deze gedachte speelt de Bhagavad Gita. Je hebt er wellicht van gehoord. Anders ken je misschien de zinnen van Oppenheimer na ontploffing van de eerste atoombom waarin hij de Bhagavad Gita citeerde. Het is een verhaal uit de Mahabharata – een van de belangrijkste heilige geschriften in het hindoeïsme – waarin de hoofdpersoon Arjuna voor een dilemma staat en wordt bijgestaan door de God Krishna. In achttien hoofdstukken en zevenhonderd verzen wordt deze prins geholpen om zich tot het leven te verhouden. De god Krishna biedt vier paden om zich via spiritualiteit en natuur te verhouden tot de complexiteit van de wereld en een perspectief op het lijden dat daaruit volgt.
Bhakti Yoga (het pad van devotie): richt zich op het cultiveren van liefde en toewijding aan iets dat groter is dan jij. Elementen als zingen en rituelen helpen je om je tot het hogere te verhouden. Het heeft overeenkomsten met ons christelijk geloof al zijn er ook grote verschillen. Bhakti Yoga betekent dat je met een liefdevolle blik naar jezelf, de ander en je omgeving kijkt. Het gaat om het onthechten van die gevoelens door het oordeel los te laten. Alles is precies zoals het moet zijn.
Karma Yoga (het pad van onzelfzuchtige actie): legt de nadruk op het uitvoeren van acties zonder gehechtheid aan de uitkomst. Je bent je bewust van je ego- of persoonlijkheidsstructuur. En de verlangens en gemissen die daar onderdeel van vormen, worden terzijde gelegd. Er is geen verlangen naar succes en resultaat. De nadruk ligt meer het verrichten van handelingen ten gunste van anderen. Mijn maatje vertelde ooit dat hij in zijn ashram de vloer veegde, om de volgende dag dezelfde beweging weer te maken. De bladeren die hij de vorige dag had verwijderd waren vervangen door nieuwe. In de ritmische, monotone handeling vond hij rust en focuste hij steeds minder op het resultaat en steeds meer op de beweging.
Jnana Yoga (het pad van kennis): is gericht op zelfstudie en intellectueel begrip om de illusie van het ego te overstijgen. Het is een element over reflectie en introspectie. Het is daarmee een veel filosofischere en mentale vorm. Ik vermoed – met mijn nieuwsgierigheid en een voorkeur om te onderzoeken – dat ik me hier erg thuis zou voelen. Welke kennis en filosofie zorgt ervoor dat je dichter bij jezelf kunt leven?
Raja Yoga (het pad van meditatie): is gericht om het lichaam en geest via ademhaling en beweging te zuiveren en klaar te maken voor meditatie. Om je vervolgens te kunnen verbinden met de hogere vormen van bewustzijn en uiteindelijk met de eenheid. Het gaat over het ontwikkelen van zelfcontrole en balans. Elementen van deze vorm van yoga vinden we terug in die talloze yogazaaltjes en sportscholen. De een wat dichter bij de traditie dan de ander.
Deze laatste vorm van yoga is later door Pantanjali uitgewerkt. Patanjali is een legendarische figuur in de Indiase filosofie en spiritualiteit. Hij is de auteur van de Yoga Sutra’s waarin de fundamenten van een yogasysteem uiteen zijn gezet. Hij wordt beschouwd als een van de belangrijkste denkers in de geschiedenis van yoga. Hieronder zijn achtvoudige pad:
1. Ethische disciplines (yama’s)
2. Persoonlijke disciplines (niyama’s)
3. Fysieke houdingen (asana’s)
4. Ademhalingsoefeningen (pranayama)
5. Terugtrekking van de zintuigen (pratyahara)
6. Concentratie (dharana)
7. Meditatie (dhyana)
8. Spirituele absorptie (samadhi)
Wil je meer zicht op dit achtvoudige pad en de vier delen waarin Patanjali dit heeft beschreven dan raad ik deze website aan. Je kan dan je eigen gedachten en reflectie laten gaan over deze bijzondere tekst die is uiteengezet in vier delen:
1. Samadhi Pada: Het Pad van Meditatie en Bevrijding
2. Sadhana Pada: Het Pad van Beoefening
3. Vibhuti Pada: Het Pad van Krachten of Vermogens
4. Kaivalya Pada: Het Pad van Bevrijding
Een belangrijk onderdeel van dit pad zijn ademhalingsoefeningen (pranayama) en houdingen (asana’s) waarvan we ook delen in onze westerse wereld hebben. Je ziet ook in het achtvoudige pad dat yoga het voorportaal is van mediteren. En de legendarische zin die – in het Sanskriet – bij dit pad hoort is: Yogash Chitta Vritti Nirodhah.
Yogash = van yoga, vereeniging; letterlijk betekent het koppelen (to yoke), van het woord ‘yuj’, wat verbinden, vereeningen of integreren betekent; wat hetzelfde is als de absorptie in samadhi
Chitta = van het bewustzijn, van het veld van de geest
Vritti = operaties, activiteiten, fluctuaties, schommelingen, modificaties, staten, golven, bewegingen, veranderingen, of verschillende vormen in het veld van de geest
Nirodhah = beheersen, regulatie, richting geven, bemeesteren, integreren, coördineren, begrijpen, kalmeren, verstillen, opzijzetten van
Yogash (vereeniging) Chitta (bewustzijn) Vritti (werveling) Nirodha (eenheid). De eenheid van yoga ontstaat als in het bewustzijn alle wervelingen zo stil zijn geworden dat ze opgenomen zijn in de eenheid. Als je deze zin werkelijk kunt ervaren dan stopt vanaf dit moment de yogaleer. Kun je dit niet ervaren dan heb je nog hondervierennegentig aanwijzingen in de vorm van verzen om die staat van zijn te bereiken.
“En weet: als je er geen bewustzijn op hebt, ben je een speelbal van je omgeving. Een signaal uit je omgeving stuurt je onbewust aan. Je voelt de spanning opkomen om vervolgens – als iemand je aanspreekt – in de verdediging te schieten.”
Elke keer als ik uit de les kom, voel ik dat er een kleine transformatie heeft plaatsgevonden. Mijn lichaam en geest zijn meer met elkaar verbonden. Ik voel me losser, meer in balans. Belemmerende overtuigingen verdwijnen wat meer naar de achtergrond en verkrampingen lossen op. En ik voel me altijd fijner dan aan het begin van de les. Ik ben meer bij mezelf, kijk met een grotere verwondering naar de wereld en kan mijn taken en uitdagingen met frisse energie beter aan. Net alsof alles iets meer betekenis heeft gekregen.
Het is ook een ideale antenne en daarmee een meetinstrument. Ook als ik denk dat ik lekker in mijn vel zit, confronteert yoga me met ongemakken. Ik reik minder ver in een asana of ik voel ineens een krachtige spierspanning onder in mijn rug. Mijn lichaam dat zich op een signaal uit de omgeving schrap heeft gezet. Iets waar mijn bewustzijn geen zicht op heeft. Of mijn balans tijdens ‘Tree pose’ is meer instabiel dan normaal. Mijn gedachten dwalen onbekommerd af naar die ongemakkelijke situatie, dat project of die takenlijst. Ik ben niet in het moment, ben regelmatig in het verleden of ik houd me bezig met een mogelijke toekomst. De magie van mijn verbeelding gaat wederom met mij aan de haal.
Ik weet overigens iets van de staat van zijn waarnaar ik op zoek ben. Maar in het dagelijks leven in mijn drukke omgeving heb ik het nog nooit gevonden. Wel in de natuur. Toen ik na een verblijf van acht dagen – met alleen wat eten, drinken en een hangmat– in de bossen naar het einde van mijn wandeltocht bewoog, vond ik – op de GR5 – een moment waar alles samenviel. Ik kon na die lange onderdompeling in de natuur mijn gedachten tijdens het wandelen niet meer vasthouden.
Elke gedachte verdween in de volgende voetstap. Elke gedachte vervloog in het moment. Ik werd me bewust van de leegte waar gedachten geen vat meer hadden. En met een enorme krachtinspanning trachtte ik – als experiment – een gedachte vast te houden. Maar na elke stap verdween deze in het niets. Alles vloeide in elkaar. Ik was een met het pad, de natuur en de beweging. Mijn bewuste zelf had geen invloed meer. Een wonderlijk gevoel waar gemis, verlangen, verleden en mogelijke toekomsten niet speelden. Ik was volledig in het moment.
In het dagelijks leven is dat veel lastiger. Onze hersenen krijgen door de grote hoeveelheid signalen nauwelijks rust. We zitten veel in ons hoofd. Het zicht op wat er diep in ons lichaam gebeurt wordt door de kracht van onze verbeelding geblokkeerd. En dan wordt het bijzonder lastig. Want als je je lichaam niet weet dan weet je jezelf niet.
Je bent een holistisch wezen met een hoofd én een lichaam. Het lichaam pikt vaak eerder – veelal onbewust – signalen uit de omgeving op en past zich vervolgens aan. Een intern ecosysteem past zich – om je veilig en levend te houden – volautomatisch aan het externe ecosysteem aan. Het is de aanmaak van adrenaline en cortisol in geval van stress en die daaropvolgende spieraanspanning in je rug. Je gedachten maken er spanning of angst van. Of het is de kalmte van een diepe buikademhaling die het bewustzijn met rust associeert. Dopamine en serotonine komen vrij. En bij elk combinatie hoort een – veelal onbewuste – set aan gebaren, blikken, houdingen en gedragingen. Het is automatisch, meestal routinematig en instinctief.
En weet: als je er geen bewustzijn op hebt, ben je een speelbal van je omgeving. Een signaal uit je omgeving stuurt je onbewust aan. Je voelt de spanning opkomen om vervolgens – als iemand je aanspreekt – in de verdediging te schieten. Misschien ga je wel uit contact en vlucht je naar een veilige plek in of buiten jezelf. Of je kiest vol de aanval en confronteert de ander. Soms begin je te lachen. Het is vaak de eerste reactie bij spanning, ongemak of schaamte.
Daarom is het verkrijgen van bewustzijn zo belangrijk bij persoonlijke ontwikkeling. Als je meer bewustzijn hebt op een specifieke situatie en je ziet welke gedachten, emoties en lichamelijke prikkels er spelen, krijg je ook meer zicht op je reactie. Met dat bewustzijn kun je kiezen of je deze reactie wil geven. Nu heb je namelijk een ruimte gecreëerd om een keuze te maken. Om die reden besteed ik tijdens een coaching, training, workshop of reis veel aandacht aan bewustzijn. Om vervolgens – aan de hand van de basisprincipes van gedragsverandering – nieuwe bewegingen aan te leren. Zo kun je een nieuwe eigen weg kiezen.
Als je dat zicht hebt dan ga je merken dat je in specifieke gedragspatronen vastzit. Dan terroriseert een gedachte je denkwereld, word je dagelijks leven bevolkt door onrustige gevoelens of merk je dat de laatste maanden in een constante spanning terecht bent gekomen. En je lijkt er niet uit te komen. Sterker je merkt steeds meer dat je in onrust leeft. Of je ontdekt dat je met je gedachten in het verleden leeft. Komen die gedachten en gevoelens van een aantal maanden of zelfs jaren geleden steeds naar boven. Misschien ben je de hele tijd met die overleden persoon of die oude liefde aan het praten.
Soms vervliegt dat. Soms is het nagenoeg een permanente vorm van zijn. Ik vraag soms aan mijn cliënten of ze die staat van zijn – bestaande uit gedachten, emoties, lichamelijke tintelingen en verkrampingen die zich vormen tot een bepaalde manier van zijn en handelen – een naam kunnen geven. Kun je die aangenomen vorm een naam geven? Net zoals Barbapapa zich in een bepaalde vorm kan bewegen, zit jij onbewust ook in een vorm vast. En als die vorm je niet dient dan heb je werk te verrichten.
“Je zou kunnen zeggen dat in die beweging je een bepaalde ‘Barbapapa‘ wordt. Je neemt een vorm aan bestaande uit een houding, een blik, emoties en gedachten die je vroeger hebt geleerd. Denk daarbij aan kleine spieraanspanningen, […] En bij die staat van zijn hoort ook een specifiek gedachtepatroon waar belemmerende overtuigingen – die in je verleden zijn gevormd – in verscholen liggen.”
Als je er goed over nadenkt dan zijn we net een ‘Barbapapa’. Misschien ken je die tekenfiguurtjes uit de jaren zeventig wel. De kwaliteit van deze tekenfiguur is dat ze elke vorm konden aannemen. Van stoel, tot bal tot muziekinstrument. En als je met een helder bewustzijn naar jezelf kijkt dan heb je ook iets van die kwaliteit. Jij kunt ook verschillende vormen aannemen. Waar het bij dat tekenfiguurtje de aanname van die nieuwe vorm vaak op een bewuste en zichtbare wijze gebeurt, gebeurt het bij ons onbewust en is het veelal niet zichtbaar. Regelmatig kom je in situaties waar je niet wil zijn. Merk je dat je onbewust in een vorm bent geschoten en merk je dat je een speelbal van je omgeving bent. Juist door daar meer zicht op te krijgen, kun je gemakkelijker naar een andere vorm bewegen die beter bij jou behoefte past. Laat ik het uitleggen.
In vergelijking met veel dieren zijn we hulpeloze wezens. Waar een antilope meteen kan rennen zodat het kan overleven, zijn wij jarenlang afhankelijk van onze ouders. Mensen worden daarmee in vergelijking tot veel dieren ‘prematuur’ geboren. Omdat we nauwelijks iets kunnen, worden we gedwongen om onze behoeften in kleine bewegingen, signalen en geluiden aan onze verzorgers aan te geven. Hoe reageer je als je schrikt, bang bent, honger hebt of koud bent? Welke gedrag vervult jouw behoefte? Hoe krijg je wat je nodig hebt om te overleven?
Als je die hulp in de eerste jaren niet ontvangt zou je doodgaan. Je hebt de ander nodig. Op een diep instinctief niveau, zorgt dat voor een wil om door de ander geaccepteerd te worden. In de interactie met je ouders, opvoeders broers en zussen ontwikkel je vervolgens gedragsstrategieën die je onderdeel uit laten maken van de groep. Je leert door bewegingen, gebaren, gezichtsuitdrukkingen en/of geluiden je behoeftes duidelijk te maken en dat doe je met vallen en opstaan. Je wordt begrepen en niet begrepen, ontvangt eten, warmte en geborgenheid, bent onderdeel van de ‘groep’. En als je het ‘treft’ heb je een veilige en warme hechting met je dierbaren. De wereld voelt als een vertrouwde plek waar je plezier kunt beleven.
Je leert in die ontmoetingen en interacties ‘de ander’ ook steeds beter ‘lezen’. Welk gebaar of geluid – van jou – geeft welke reactie bij de ander. En welke reactie helpt jou? Op een bewust en onbewust niveau reageer je op de bewegingen van ‘de ander’ om te krijgen wat je wilt. Deze bewegingen ontwikkelen zich steeds meer tot een automatische routine. Jonge ouders kunnen bijvoorbeeld vol zijn over hoe hun baby leert en reageert op wat hij of zij nodig heeft. Onbedoeld worden we specialisten in het opvangen van tekens en signalen. Die evolutionaire ontwikkeling zorgt dat we meesters zijn in communiceren en maakt dat we in deze wereld zo dominant zijn.
Deze strategieën en gedragingen in je eerste jaren van je leven werk je in jeugd, je pubertijd en later in je volwassen leven – met behulp van kleine en grote ervaringen – verder uit. Dat gedrag neem je op in je routine. Het zou ook wat zijn als je over elke reactie zou moeten nadenken. Je perfectioneert daarmee jouw bewegingen in onbewuste automatische gewoontes. Het fundament van je eerste jaren wordt daarmee verfijnder en subtieler. Er vormt zich langzaam een fijnmazige blauwdruk van jouw gedrag bestaande uit gedragingen die gerelateerd zijn aan verschillende interactie met je omgeving. Bij verschillende personen en situaties heb je een arsenaal van automatische gedragingen die je in kunt zetten.
Let maar eens op. Vaak zie je ‘specifieke gedrag’ bij een familie maar ook bij een land, regio of stad. In die gemeenschap wordt op die wijze met elkaar gecommuniceerd. De ervaringen van je ouders, je eigen ervaringen, je culturele normen en waarden, de positie in je gezin, je gender en natuurlijk je genen en je fysieke capaciteiten, dragen allemaal bij aan je identiteit, karakters en daarmee je gedrag.
Het bijzondere is dus dat je in je dagelijks handelen terugvalt op gedragingen die je als jong kind hebt geleerd. Het is de eerste reactie of beweging die je in een ontmoeting wilt geven. In het hier en nu en het eerste contact komt wat je destijds leerde, internaliseerde en verankerde, in een gewoonte naar boven; we reageren in automatismen en patronen. Let maar eens op hoe vaak je wordt ‘overvallen’ door een voor jou herkenbare reactie of gedrag – een specifieke gedachte met bijbehorende emotie en lichamelijke sensaties – in vergelijkbare situaties.
Wat je misschien al beseft is dat die drie-eenheid – van gedachten, emoties en lichamelijke sensaties – onderling met elkaar verbonden is en jouw gedrag aanstuurt. Je ziet een gebaar, hebt een gedachte, voelt een emotie of een lichamelijke sensatie en je lichaam en je hersenen reageren ogenblikkelijk. Je kunt het misschien zien als een ‘algoritme’ of ‘programma’. Zo heb je talloze ‘algoritmes’ – combinaties van gedachten, emoties en lichamelijke sensaties – die vaak op automatische en onbewuste wijze je gedrag in verschillende situaties bepalen. Onbewust volg je dan telkens dezelfde stappen. Het leidt tot gedrag dat bij jou ‘past’ en ‘hoort’. Het is een beweging die je niet in de hand hebt en ‘gebeurt’. ‘Zo ben ik nu eenmaal’, is een gevleugelde uitdrukking.
Je zou kunnen zeggen dat in die beweging je een bepaalde ‘Barbapapa‘ wordt. Je neemt een vorm aan bestaande uit een houding, een blik, emoties en gedachten die je vroeger hebt geleerd. Denk daarbij aan kleine spieraanspanningen, een prettig of onbestemd gevoel in je buik, een warm of koud gevoel et cetera. Met je gedachten maak je van die sensaties in je lichaam vervolgens emoties. Denk aanspanning, angst, gemis, plezier, schaamte of schuld. En bij die staat van zijn hoort ook een specifiek gedachtepatroon waar belemmerende overtuigingen – die in je verleden zijn gevormd – in verscholen liggen. Denk aan: ik ben niet goed genoeg, ik krijg alleen aandacht als ik zorg, ik ben pas okay als ik presteer et cetera. En je ‘Barbapapa’ is compleet.
En jouw Barbapapa’s gedragen zich ook op specifieke manieren. Je blik spuwt vuur als die opmerking wordt gemaakt. Je reageert met die ongemakkelijke lach. Je gaat onmiddellijk in de controle en weegt in een fractie van een seconde al scenario’s af. Of het schaamrood staat op je kaken en je past je blikveld onmiddellijk aan. Die instinctieve, automatische en routinematige gedragsbewegingen die je vaak al een heel leven met je mee hebt genomen.
En jouw Barbapapa’s gedragen zich ook op specifieke manieren. Je blik spuwt vuur als die opmerking wordt gemaakt. Je reageert met die ongemakkelijk lach. Je gaat onmiddellijk in de controle en weegt in een vlaag van een seconde al scenario’s af. Of het schaamrood staat op je kaken en je past je blikveld onmiddellijk aan. Die instinctieve, automatische en routinematige gedragsbewegingen die je vaak al een heel leven met je mee hebt genomen.
“Verkeerde voeding maakt dat je ‘Barbapapa’s’ krachtiger en extremer worden. De cellen in je lichaam en geest zijn onrustiger en hebben een krachtig effect heeft op je gedrag en je blik op de wereld. En daarmee op geluk, plezier, rust en betekenis.”
Grote problemen ontstaan als je de signalen van je lichaam stelselmatig negeert. De 1,6 miljoen mensen met stress- en burn-outverschijnselen hebben daar bijvoorbeeld moeite mee. Je biologie verandert door de aanmaak van specifieke hormonen ook. Als je lichaam op een chronische manier in een alerte staat is, zorgt de overdaad aan hormonen voor oxidatieve stress en zelfs voor ontstekingen. Je loopt daarmee een hoger risico op mentale problemen en ziektes. Lichaam en geest zijn op een krachtige manier met elkaar verbonden.
Verkeerde voeding – zoals ik in de verhalen ‘Voeding’, ‘Brein’, ‘Onbeheerst’ en ‘Energie’ betoog – maakt dat je ‘Barbapapa’s’ krachtiger en extremer worden. De cellen in je lichaam en geest zijn onrustiger en hebben een krachtig effect heeft op je gedrag en je blik op de wereld. En daarmee op geluk, plezier, rust en betekenis. Door rustige en kalme voeding tot je te nemen, beperk je die ‘Barbapapa’ en ben je beter in staat om je tot situaties, de ander en het leven te verhouden. En zoals we in die verhalen over mentale en fysieke gezondheid in relatie tot je omgeving zagen, lijkt voeding in de huidige samenleving een van de meest destructieve bronnen.
Een meer authentieke manier is dat je op jouw gewenste wijze tot een de ander of situatie kunt verhouden. Wat wil je aan de ander in die ontmoeting laten zien? Op welke manier doe je dat? En hoe nodig je de ander uit om dat ook te doen? En welke – diepgaande – verbinding kan in die ontmoeting ontstaan? En je zult er dan ongetwijfeld achterkomen dat je in een staat van zijn komt waar je je niet prettig voelt of waar je niet uit kunt komen. Je zit vast in die spanning, het verdriet of de stress. Je zit vast in die specifieke ‘Barbapapa’.
Bewustzijn is altijd de eerste stap. En yoga is een ideale manier om dat bewustzijn te krijgen en uit die vorm te komen. Doordat je op zo’n intensieve manier beweegt, trek je je lichaam letterlijk uit die vorm. Je spant op een andere manier je spieren. In die diepe ademhaling wordt je rustiger en kun je spanningen loslaten waardoor ook andere gevoelens en tintelingen de ruimte krijgen. Doordat je lichaam een andere vorm krijgt, ontstaan er andere gedachten en een nieuwe blik.
“Mijn ervaring is dat door yoga je ademhaling, je aandacht en de bewegingen, je een zeer groot lichaamsbewustzijn krijgt. En dat je die ervaring maar met de juiste aandacht ook die vaardigheid meeneemt in het dagelijks leven. Je weet jezelf beter en je hebt daarbij een middel om je meer op een authentieke manier tot het leven te verhouden.”
De originele filosofie van yoga komt dan langzaam naar de oppervlakte waarin lichaam en geest klaar worden gemaakt om te mediteren en te reflecteren. De werveling in ons komen meer tot rust. Ik kom altijd anders uit de yogales dan dat ik erin ga. Veel relaxter, meer geaard, meer ontspannen en energierijk. Opnieuw gekalibreerd.
Maar wat is er anders dan wandelen en sporten zou je zo denken. Mijn ervaring is dat door yoga je ademhaling, je aandacht en de bewegingen, je een zeer groot lichaamsbewustzijn krijgt. En dat je die ervaring maar met de juiste aandacht ook die vaardigheid meeneemt in het dagelijks leven. Je weet jezelf beter en je hebt daarbij een middel om je meer op een authentieke manier tot het leven te verhouden.
En je uitdagingen worden met dat toenemende bewustzijn steeds heviger omdat je ze beter voelt. De spanning stijgt. Door een toenemend bewustzijn ga je meestal de dingen niet op een andere manier doen. Er is grote moed voor nodig om uit je bestaande patroon te stappen en een onbekende wereld te betreden. Wat er wel gebeurt is dat je illusies van je bestaande wereld zichtbaar worden.
Voor deze laatste stappen is het – in mijn ervaring – handig om wat coaching en training te volgen. Niet alleen helpen die extra ogen van de coach en trainer aan een nog groter bewustzijn. Als het goed is geeft hij of zij – in een setting van veiligheid en vertrouwen – jou nieuwe ervaringen waardoor je op een andere en nieuwe manier kunt verhouden tot dat gevoel, de ander en je omgeving. Je geeft je grenzen aan waarin je dat eerst onvoldoende deed. Je spreekt je uit. Je laat jezelf zien. Je doet het toch terwijl je weet dat er een oordeel en afwijzing volgt. En juist in die beweging blijf je het contact en de verbinding zoeken. Een cliënt gaat bij mij nooit een coaching of training uit zonder een nieuwe lichamelijk en geestelijke ervaring op zijn aangedragen vraag of thema. Dat inzicht en dat gevoel vraagt dan oefening in het dagelijks leven waar je het uitbouwt en zelf nieuwe mogelijkheden gaat ontdekken.
In de westerse wereld zijn we veelal op het denken gericht. Dat is een prachtige kwaliteit. Maar in alleen denken gaat er veel verloren. Juist door meer lichaamsbewustzijn te krijgen, ontvouwt zich een weg die meer aansluit bij je behoefte. Dat is nooit gemakkelijk. Maar het levert ontzettend veel op.
1. Op YouTube zijn veel online trainingen te vinden. Doe eens zo’n training. Voel het gemak en het ongemak in je lichaam. Zijn je lichaam en geest verbonden? Ik ben een fan van Tim.
2. Als je nieuwsgierig bent, volg dan een keer een yogales. Er zijn tientallen vormen. Niet alleen de vorm is belangrijk, maar ook de leraar of lerares. De manier, stem en de sfeer op de locatie vormen een belangrijk deel van de oefening. En als je dan eenmaal een weg hebt gevonden dan zul je merken dat je wellicht ook zin hebt in een andere vorm.
3. Als je eenmaal een vorm hebt gevonden, is het fijn een keer op een yogaretreat te gaan. Ik weet hoe fijn het is om een week in rust aan lichaam en geest te werken. Om in rust, stilte en leegte nieuwe dingen te ontdekken. Dat kan echt transformerend werken is mijn ervaring.
4. Ik kies hier voor yoga omdat ik dat zelf zo goed ken. Maar er zijn natuurlijk ook andere vormen. Ik volgde laatst bijvoorbeeld een qigong- training en je hebt ook nog een tai chi. Het zijn bewegingen gebaseerd op Chinese filosofie die verbonden zijn met het taoïsme, confucianisme en boeddhisme die een vergelijkbaar effect kunnen hebben.
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2024/08/Ziekte_nn-scaled.jpg
1381
2560
Norbert Koopen
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2018/07/logo.png
Norbert Koopen2024-08-29 00:10:442025-01-03 15:31:29Ziekte
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2024/08/Giftig_nn-scaled.jpg
1381
2560
Norbert Koopen
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2018/07/logo.png
Norbert Koopen2024-08-29 00:08:362025-01-03 15:32:43Giftig
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2024/08/Brein_nn-scaled.jpg
1381
2560
Norbert Koopen
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2018/07/logo.png
Norbert Koopen2024-08-29 00:07:212025-01-03 15:33:27Brein
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2024/08/Onbeheerst_nn-scaled.jpg
1381
2560
Norbert Koopen
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2018/07/logo.png
Norbert Koopen2024-08-29 00:06:492025-01-03 15:34:06Onbeheerst
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2024/08/Voeding_nn-scaled.jpg
1381
2560
Norbert Koopen
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2018/07/logo.png
Norbert Koopen2024-08-29 00:05:572025-01-03 15:34:51Voeding
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2024/08/Energie_nn-scaled.jpg
1381
2560
Norbert Koopen
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2018/07/logo.png
Norbert Koopen2024-08-29 00:04:342025-01-03 15:35:32Energie
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2024/08/Hart_nn-scaled.jpg
1381
2560
Norbert Koopen
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2018/07/logo.png
Norbert Koopen2023-10-21 00:52:562025-01-09 18:13:55Hart
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2024/08/Trillen-header-c.jpg
603
1119
Norbert Koopen
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2018/07/logo.png
Norbert Koopen2023-10-21 00:51:222025-01-09 18:31:04Trillen
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2024/08/Rebel_nn-scaled.jpg
1381
2560
Norbert Koopen
https://www.koopenbakker.nl/wp-content/uploads/2018/07/logo.png
Norbert Koopen2023-10-21 00:36:482025-01-10 17:35:57Rebel
Hart Energie 
Scroll naar bovenzijde