BLOG | NORBERT KOOPEN

HET GROTE AFSCHEID

1 juni 2025 – Leestijd 2 minuten

Hier een blog dat ik in de eerste week van januari schreef. Ik ben benieuwd of ik hem in de herfst tegenkom als ik me weer naar het binnenbad verplaats. Zou hij nog leven?

De kunst van het loslaten! Denk aan een kind dat uitvliegt, een – verloren of onbeantwoorde – liefde, een baan of misschien zelfs wel een leven. Maar denk ook aan het loslaten van een idee, perspectief of wereldbeeld. Dat laatste is wat me nu overkomt. Dit verhaal helpt gek genoeg.

‘Wat is het druk hè, op de parkeerplaats?’, zegt hij terwijl hij in de kleedkamer van het zwembad zijn broek uittrekt. Aan zijn voorzichtige manier van doen, zie je dat hij oud is.

‘Goede voornemens’, zeg ik. ‘Dat was te verwachten zo in het nieuwe jaar.’

“Accepteren dat iets afgelopen is. En daarin rouw, melancholie, maar vooral betekenis ervaren.”

Ik heb hem wel vaker gezien. Ik reageer meteen met een brede grijns: ‘Ik heb er geen last van hoor. Ik ben op de fiets.’

‘Dat deden wij vroeger ook.’

‘Waar moet u vandaan komen?’

‘Kortenhoef’

‘Misschien van de zomer als het wat beter weer is’, moedig ik hem aan. En ik realiseer me ineens – uit een eerder gesprek – dat hij echt oud is. ‘U bent toch in de tachtig?’

‘90… nou bijna 90. Aan het eind van de maand’, corrigeert hij zichzelf.

Wauw, denk ik. 90 jaar en nog elke week zwemmen. Hij oogt oké. Ja, zijn lichaam is oud, maar hij is helder van geest en hij kijkt met een weldadige rust uit zijn ogen onder lange wenkbrauwen die nauwelijks worden geknipt.

‘Nog minimaal 10 jaar te gaan en u bent 100’, vervolg ik vrolijk. Het is een van mijn mantra’s die ik er tegenwoordig te pas en te onpas uitgooi. Soms wordt er onverwacht op gereageerd. Ook nu.

‘Dit is mijn laatste jaar’, zegt hij rustig en hij kijkt me met vredige ogen aan.

Ik schrik, een rijk leven dat dreigt te eindigen zo voelt het en ik voel meteen verdriet opkomen. Je herkent het wel. Je voelt een lichte trilling achter je ogen van naderende tranen die uiteindelijk niet komen. Hoezo denk ik. Hij ziet er goed uit.

‘Dan leeft u nu zeker met grote aandacht en geniet u van elk moment?’, vervolg ik (het verdriet negerend).

Hij knikt: ‘Ik doe mijn best.’

Vervolgens geeft hij meer context.

‘Hartfalen,’ vervolgt hij ‘ik ben er al in 1996 aan geopereerd hoor. Het zit in de familie. Mijn 10 jaar oudere broer is er ook aan doodgegaan.’

‘Maar hoe weet u dan dat u doodgaat?’, vraag ik.

‘Ik heb altijd gedacht dat ik 89 zou worden. Net zoals mijn broer.’

‘Nog een bonusjaar’, zeg ik. Het glas is altijd halfvol en er is altijd de drang om er meer uit te halen. En voor ik hem daarop wil aanspreken en een hart onder de riem wil steken, zegt hij: ‘Ik heb altijd gedacht dat ik de 90 moet halen. Die gedachte hield me op de been. Het is goed zo.’

Het ontroert me dat je zo op het einde van het leven zoveel berusting bij de dood kunt hebben.

‘Goed doodgaan begint met goed afscheid kunnen nemen in het dagelijks leven’, zegt Jaap Voigt zo mooi: de kunst van het loslaten. Accepteren dat iets afgelopen is. En daarin rouw, melancholie, maar vooral betekenis ervaren.

Als je dat kunt, kun je je straks gemakkelijker klaarmaken voor het grote afscheid. Het lijkt alsof hij dat heeft gedaan.

‘Nou’, zeg ik. ‘Ik hoop u nog minimaal 5 jaar hier te blijven zien.’

‘Ik blijf bewegen hoor. Veel plezier met zwemmen.’